در این مقاله قصد داریم تا با نگاهی جامع و کامل بر زندگی میرزا تقی خان امیر کبیر، شما را با یکی دیگر از جهره های برتر و برجسته تاریخی و ایرانی آشنا نماییم. دست پرورده ای از خاندان قائم مقامی که اگر چه سیاستمداری بی نظیری برخوردار بود، اما علاوه بر آن از نقشی موثر در توسعه و گسترس علم، فرهنگ و ادب نیز برخوردار بود.

تحقیق درباره ی میرزا تقی خان امیر کبیر

بدون شک امروزه تحقیق درباره ی میرزا تقی خان امیر کبیر از دیگر تحقیق های رایج در میان دانش آموزان مقاطع ابتدایی و دبیران آن ها می باشد. تحقیقی هدفمند که غایت آن آشنایی بیشتر دانش آموزان با یکی دیگر از چهره های برجسته تاریخی و ایرانی می باشد. میرزا تقی خان امیر کبیر که اگر چه سیاست مداری و زمامداری خاندان قائم مقام فراهانی در رگ های او جاری بود، اما علاوه بر تصمیم گیری های مدبرانه و هوشمندانه، از نقشی موثر در ترویج و گستر هنر و به طور کلی فرهنگ و ادب در تاریخ ایران برخوردار بود.

از این رو ما در این مقاله قصد داریم تا با نگاهی جامع و ارزیابی شده به زندگی نامه میرزا تقی خان امیر کبیر، تصمیمات ایشان و از همه مهم تر دغدغه های فکری وی، نه تنها شما را در تهیه و گردآوری مقاله ای هدفمند در مورد میرزا تقی خان امیر کبیر همراهی نماییم، بلکه شما را با شیوه زندگی میرزا تقی خان امیر کبیر، این چهره برجسته تاریخی نیز بیشتر آشنا نماییم.

میرزا تقی خان امیر کبیر

میرزا محمد تقی خان فراهانی، مشهور به میرزا تقی خان امیر کبیر و ملقب به امیر کبیر، در سال 1222 هجری در هزاوه ی فراوان واقع در اراک، دیده به جهان گشود. زندگی مملو از فراز و نشیب که سرانجام در سال 1230 هجری، در حمام فین کاشان پایان گرفت.

وی که فرزند کربلایی قربان بیگ فراهانی، آشپز دستگاه میرزا بزرگ (پدر میرزا ابولقاسم قائم مقامی) بود، از همان دوران کودکی از استعدادی چشمگیر در یادگیری علوم و مباحث علمی و سیاسی گوناگون برخوردار بود. چرا که پرورش او در خانه قائم مقام فراهانی به واسطه شغل پدر و قرار گیری او در جوار بزرگانی سیاسی و آگاه، از نقشی موثر در تعلیم و تربیت بیش از پیش ایشان برخوردار بود. هوش و استعدادی بی نظیر که سبب گشت تا میرزا تقی خان امیر کبیر از همان دوران طفولیت خود، مورد توجه بزرگانی از جمله قائم مقام فراهانی و میرزا بزرگ قرار گیرد.

هوش و زکاوتی بی نظیر که سبب گشت تا میرزا تقی خان در آغاز دوره ی جوانی خود، به سمت منشی گری میرزا بزرگ خان و قائم مقام فراهانی دست یابد. وظیفه و مسئولیتی که بدون شک، آغاز گر اتفاقات و رویداد های بیشتر و بزرگ تر امیر کبیر گشت. جوانی که اندیشه ای فراتر از دیگران داشت و همین ویژگی سبب گشت تا در مدت زمانی کوتاه به عنوان شخصیتی برجسته و تاثیر گذار شناخته شود. زیرا روحیه ی آزادی خواهی و اصلاح طلبی او از یک سو و عشق عمیق و حقیقی ایشان به کشور خود سبب گشت تا او به زمامداری دلسوز و خیرخواه بدل شود که همچنان در تاریخ چند هزار ساله ایران می درخشد.

شخصیتی برجسته که در ادامه به شرح عملکرد آن در دوران صدارت او خواهیم پرداخت. از این رو همراه ما باشید!

نگاهی بر دوران صدارت و دولت مردی امیر کبیر

بدون شک همان طوری که پیش تر اشاره کردیم، اگر بنا باشد به شرح دوران صدرات و دولت مردی امیر کبیر بپردازیم، می توان به ماموریت سیاسی وی در روسیه اشاره کرد. زیرا با مرگ گریبایدوف و پس از قتل ایشان در ایران، در سال 1244 هجری قمری، زمانی که او تنها جوانی 22 ساله بود، از طرف دستگاه دولت ایران به عنوان منشی خسرو میرزا، برای عذر خواهی نزد تزار روسیه رفت. ماموریتی موفق که منجر به ارج و قرب بیشتر او در میان دولت مردان گشت.

همچنین سفر میرزا تقی خان امیر کبیر به ایروان از دومین ماموریت های تشریفاتی وی به شمار می آید. ماموریتی که در آن همراه ناصر الدین میرزا، ولیعهد به ایروان رفت تا با تزار روس دیدن به عمل آورد. ماموریتی تشریفاتی و سیاسی که بار دیگر نشان دهنده هوش و زکاوت او در امور سیاسی بود. هوش و زکاوتی که سبب گشت تا در سال 1259 هجری قمری برای حل اختلافات مرزی و عرضی با دولت عثمانی، به عنوان رئیس هیئت نمایندگی ایران در کنفرانس ارزنه الروم، راهی آنجا شود. مسئولیت های خطیر که اگر چه مشقت هایی فراوان را برای امیر کبیر به همراه داشت، اما فی الواقع آنچه که سبب محبوبیت بیش از پیش این چهره تاریخی و سیاسی گشت، موفقیت های او در طول دوران خدمت رسانی وی بود. خدماتی که سبب گشت تا در نهایت در سال 1264 هجری به مقام صدر اعظمی (نخست وزیری) در دوران سلطنت ناصرالدین شاه دست یابد. خدماتی که از جمله مهم ترین و بارز ترین آن ها می توان به مبارزه او با رشوه خواری در دوران صدر اعظمی خود در دربار ایران اشاره کرد.

اقدامات موثر امیر کبیر

از جمله مهم ترین اقدامات میرزا تقی خان امیر کبیر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تأسیس مدرسه دارالفنون
• نشر و ترویج صنایع جدید
• نشر علوم جدید
• استخراج معادن
• مبارزه با فساد و رشوه خواری در دربار و سیستم های دولتی
• انتشار روزنامه ها از جمله روزنامه وقایع اتفاقیه و کتب جدید
• تقویت اقتصاد کشور
• توجه به تحصیل و ارسال افراد مستعد به خارج از کشور برای ادامه تحصیل
• تأسیس چاپارخانه ها
• تعیین خط مشی سیاسی
• تأسیس کارخانجات اسلحه سازی
• تأسیس بیمارستان ها
• ایجاد امنیت
• نظم و ترتیب بخشیدن به قشون ایران
• جلوگیری از دخالت خارجیان در امور کشور
• حذف القاب و عناوین
• ایجاد و تأسیس قراولخانه
• فرمان اعدام سید علی محمد باب