در این مقاله قصد داریم تا با نگاهی جامع بر تاریخچه و سال تاسیس حرم امام رضا (ع)، شما را با یکی دیگر از زیارتگاه های محبوب در میان ایرانیان آشنا نماییم. آرامگاه امام هشتم شیعیان، امام رضا (ع) که در استان خراسان رضوی، واقع در شهر مشهد قرار گرفته است. مکانی مقدس که در ادامه به شرح جامع آن خواهیم پرداخت.

تحقیق درباره ی حرم امام رضا (ع)

بدیهی است که این روز ها تحقیق درباره ی حرم امام رضا (ع)، از دیگر تحقیق های رایج در میان دانش آموزان مقاطع گوناگون، خصوصا دانش آموزان مقطع ابتدایی و دبیران آن ها می باشد. تحقیقی هدفمند که غایت اصلی آن، آشنایی دانش آموزان با حرم امام رضا (ع)، یکی دیگر از آرامگاه ها و زیارتگاه های محبوب در میان مسلمین، خصوصا شیعیان می باشد.

از این رو ما در این مقاله قصد داریم تا با نگاهی جامع و ارزیابی شده به حرم امام رضا (ع)، نه تنها دانش آموزان را در گردآوری و تهیه تحقیق و مقاله ای هدفمند و بی نقص همراهی نماییم، بلکه آن ها را با تاریخچه حرم امام رضا (ع)، یکی دیگر از تاریخی ترین بنا ها و حرم ها آشنا نماییم.

نگاهی بر تاریخچه و پیشینه حرم امام رضا (ع)

تاریخچه و پیشینه تاسیس حرم امام رضا (ع) به سال 610 هجری قمری باز می گردد. حرم و آرامگاه امام هشتم شیعیان، امام رضا (ع) که امروزه به زیارتگاهی محبوب در میان تمامی شیعیان تبدیل شده است.

آرامش بخش ترین و معنوی ترین مکان در ایران، که سالانه میلیون ها شیعیان برای زیارت به آن جا راهی مشهد می شوند و به این شهر تاریخی سفر می نمایند. آرامگاه امام هشتم شیعیان که سبب گشته تا شهر مشهد به یکی دیگر از پر بازدید ترین و توریستی ترین شهر ها و به طور کلی قطب گردشگری ایران تبدیل شود. چرا که حرم امام رضا (ع)، هشتمین اختر تابناک از جمله برجسته ترین شاخص های توریستی، گردشگری و تاریخی این شهر می باشد.

آرامگاه امام هشتم شیعیان که قدمت، دیرینگی و پیشینه بخش های قدیمی و کهن آن به دهه های 610 هجری قمری باز می گردد. تاریخچه ای دیرینه که قدمت آن به دوران حکومت و پادشاهی صفویان باز می گردد و تحت فرمان و نظارت شاه طهماسب صفوی به صورتی جدی تر، ساخته و تاسیس گشت. دورانی تاریخی که در آن مذهب تشیع به رسمیت شناخته شد و از این رو منجر به ترویج بیش از پیش مذهب شیعه و در نتیجه ایجاد مکان هایی دینی و مذهبی گشت. بخش هایی متعدد از ساختمان های این حرم که اگر چه از دوران این حکومت بزرگ بر جای مانده است، اما بعد ها با روی کار آمدن تیموریان و در زمان زمامداری آن ها و توجه چشمگیر آن ها به بازسازی و حتی نوسازی دیگر بخش های حرم، شاهد توسعه و گسترش بیش از پیش حرم امام رضا (ع) و دیگر بخش های این حرم شدیم. بازسازی هایی که هم چنان ادامه دارند و سبب گشته اند تا امروزه وسعت حرم امام رضا علیه السلام به 1 میلیون متر مربع رسیده باشد و از این رو به عنوان یکی از بزرگ ترین و وسیع ترین اماکن مذهبی و دینی تبدیل شود.

مکانی مذهبی و در عین حال دیدنی که خود بخش های بیشماری از جمله صحن ها، آرامگاه ها، رواق ها، مسجد ها، موزه ها و کتابخانه ها را در بر می گیرد که از جمله محبوب ترین و شناخته شده ترین آن ها می توان به مسجد جامع گوهر شاد و همچنین مسجد بالا سر اشاره کرد.

هر آنچه می باید از حرم امام رضا (ع) بدانید!

همان طوری که پیش تر اشاره کردیم، حرم امام رضا علیه السلام از جمله مهم ترین قطب تاریخی در استان خراسان رضوی، خصوصا شهر مشهد می باشد که سالانه میزبان و پذیرای میلیون ها زائر و مسافر می باشد.

در واقع لازم است بدانید آنچه که سبب محبوبیت بیش از پیش این آرامگاه در میان شیعیان می شود، مظلومیت و غریب بودن این امام معصوم می باشد. زیرا علی بن موسی الرضا، ملقب به ضامن آهو، در سال 200 هجری قمری، به دستور خلفای وقت حکومت عباسی، به مرو مهاجرت نمود. هجرتی که سرنوشتی متفاوت را برای ایشان رقم زد و منجر گشت تا در خلال سال های 202 و 203 هجری قمری به شهادت رسد. وفاتی که در طوس و در روستایی به نام سناباد یا همان سنا آباد، یکی دیگر از روستا های نوغان به وقوع پیوست. مرگی جانسوز که بنا بر اعتقاد و باور شیعیان توسط مأمون اتفاق افتاد. مرگی که حاصل از مسموم شدن امام رضا علیه السلام بود و منجر گشت تا پیکر پاک این امام راحل، بالای سر پدر مأمون، هارون الرشید مدفون شود و از آن پس از این آرامگاه تحت عنوان مشهد الرضا نام برده شود. محل شهادت امام رضا (ع) که سبب گشت تا شیعیان برای زیارت و قضای حاجت خود به این آرامگاه دینی و مذهبی روی آورند.

نگاهی بر روند ساخت و ایجاد حرم ها

طبق نوشته های برجای مانده و همچنین معماری های موجود در این بنای تاریخی و مذهبی، می توان به تاریخچه عظیم نهفته شده در ورای این آرامگاه پی برد. تاریخچه ای که حاکی از قدمت و عملکرد حکومت های گوناگون در توسعه و ترویج این حرم می باشد. از جمله حکومت های موثر در توسعه و گسترش حرم امام رضا (ع) می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سامانیان
• دیلمیان
• غزنویان
• سلجوقیان
• خوارزمشاهیان
• تیموریان
• صفویان
• افشاریه
• قاجاریه
• پهلوی
• جمهوری اسلامی