در مقاله حاضر از چگونگی انتخاب بهترین شعرها برای تمرین خوانندگی سخن گفته می شود برای این منظور توصیه شده است که علاقه مندان به خوانندگی سبک کاری حرفه ای خود را به درستی انتخاب کنند و سپس بهترین شعرهایی که خوانندگان پیشین و یا معاصرانِ آن سبک خوانده اند را تمرین و تکرار کنند. در پایان هم توصیه هایی برای درخشش هرچه بیشتر در راه آوازخوانی گفته شده است.

چگونه به بهترین شعر ها برای تمرین خوانندگی دست یابیم ؟

پیش از اینکه وارد مقوله ی انتخاب شعر برای تمرین خوانندگی شویم ابتدا می بایست بر ظرفیت صدا و حنجره ی خود کاملاً واقف باشیم . مثلاً اگر قادریم از پسِ تحریرهای پی در پی به شایستگی برآییم بهتر است سنتی بخوانیم و به شعرهای کلاسیک ادبیاتمان روی آوریم . اگر ندانیم که از شعر و خوانندگی چه می خواهیم و حتی نتوانیم سبک خوانندگی مان را درست انتخاب کنیم حال و روزمان می شود شبیه آن مؤذنی که سعدی شیرازی در کتاب گلستان از او یاد می کند . سعدی در باب فواید خاموشی از کتاب گلستان به من و شما می گوید :

ناخوش آوازی به بانگ بلند قرآن همی‌ خواند . صاحب دلی بر او بگذشت . گفت تو را مشاهره چند است ؟ گفت : هیچ. گفت : پس این زحمت خود چندین چرا همی ‌دهی؟ گفت : از بهر خدای می‌ خوانم . گفت از بهر خدا مخوان .

گر تو قرآن بدین نمط خوانی          ببری رونق مسلمانی

شیخ اجل جان ما ، پا را پیش تر از این ها می گذارد و می گوید خواننده که هیچ ، مؤذن هم حتی اگر صدایش ناموزون باشد نبودش به از بودش است .

حال با فرض این که گام نخست را به درستی برداشتیم یعنی بر توانمندی و استعداد خود واقف شدیم . گام بعدی چیزی نیست جز : انتخاب شعر برای تمرین خوانندگی .

رویکرد ما در انتخاب شعر برای آوازخوانی دو سبک پرطرفدار موسیقی ایرانی است یعنی موسیقی و موسیقی پاپ . البته شایان ذکر است که یادآور شویم مابقی سبک های موسیقی نیز جایگاه و اهمیت منحصر به فرد خود را دارد که شرح تک تک آن ها از حوصله ی شما و ظرفیت مقاله ی پیش رو خارج می باشد بنابراین به ذکر بهترین نمونه های شعر در همان دو سبک بسنده خواهیم کرد .

ملاک انتخاب شعرها برای تمرین خوانندگی « خوانده شدن آن شعرها توسط خوانندگان نام آشنای پاپ و کلاسیک » می باشد چرا که برای تمرین خوانندگی توصیه می شود در آغاز از دست فرمان دیگران تا حدی تقلید کرد و پس از فراگیری اصول و تسلط بر خواندن انواع شعرها می توان آن ها را هضم و درونی کرد و از دلش شعر و قابلیتی جدید درآورد . پس لطفاً در آغاز راه انتخاب شعر برای تمرین خوانندگی آوانگارد بازی را کنار بگذاریم و زمزمه کنیم حافظه ی تاریخی ذهنمان را ورق بزنیم .

اینک اگر تمایل دارید با نمونه هایی از بهترین شعرها برای تمرین خوانندگی پاپ و کلاسیک آشنا شوید لطفاً تا پایان این مقاله با ما همقدم بمانید تا دقایقی حول این محور با هم به گفت و گو بنشینیم . برای این منظور شعرها را به دو دسته ی کلی تقسیم کرده ایم : تمرین شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک و شعر برای تمرین خوانندگی پاپ .

گلچین بهترین شعر ها برای تمرین خوانندگی کلاسیک :

پر واضح است که تمرین شعر های کلاسیک برای خوانندگی به سواد ادبی غنی تر و گوش موسیقیایی قوی تری نیازمند است . مثلاً دانستن علم عروض قافیه را می توان یکی از سکوهای صعود به این وادی به شمار آورد . به کمک علم عروض قافیه ، خواننده شعرهای کلاسیک قادر خواهد شد که اوزان تند و ضرب آهنگ های پی در پی را تشخیص دهد و هنگام خوانندگی تکیه های کلام و مرزهای هجاهای را بی کم و کاست ادا کند و در عین چون ریتم شعر به گوشش آشنا است می داند که مصوت های بلند ( آ ، ای ، او ) را می بایست به صورت کشیده تلفظ کند که البته همین امر خوانش شعر را دوچندان گوش نواز خواهد کرد اما می بایست حواسمان باشد که افراط در آن ، موجبات کسالت و ملالت شنونده را در پی خواهد آورد .

اینک اجازه دهید گوش جان بسپریم به گلچینی از گلستان شعرهای کلاسیک ادبیاتمان .

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک *〰*〰*〰

شیرین لبی شیرین تبار                      مست و می آلود و خمار

مـه پاره ای بی بند و بار                     بـا عشوه های بی شمار

هم کرده یاران را ملول                        هـم برده از دل ها قرار

مجموع مه رویان کنار                          تو یار بی همتا کنار

زلفت چو افشان می کنی                     ما را پریشان می کنی

آخر من از گیسوی تو                          خـود را بیاویزم به دار

یاران هوار ، مردم هوار                        از دست این بی بند و بار

از دست این دیوانه یار                       از کف بدادم اعتبار

می می زنم ، مِی می زنـم                   جام پیاپی می زنم

هی می زنم هی می زنم بی اختیار و ...

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک *〰*〰*〰

به سوی تو ، به شوق روی تو به طرف کوی تو

سپیده‌دم آیم مگر تو را جویم بگو کجایی

نشان تو گه از زمین گاهی ز آسمان جویم

ببین چه بی‌ پروا ره تو می ‌پویم بگو کجایی

کی رود رخ ماهت از نظرم نظرم

به غیر نامت کی نام دگر ببرم

اگر تو را جویم حدیث دل گویم بگو کجایی

به دست تو دادم دل پریشانم دگر چه خواهی

فتاده‌ ام از پا بگو که از جانم دگر چه خواهی

یک دم از خیال من نمی‌روی ای غزال من

دگر چه پرسی ز حال من

تا هستم من اسیر کوی توام به آرزوی توام

اگر تو را جویم حدیث دل گویم بگو کجایی

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک *〰*〰*〰

مرغ سحر ناله سر کن / داغ مرا تازه‌تر کن

ز آه شرربار این قفس را / برشکن و زیر و زبر کن

بلبل پربسته! ز کنج قفس درآ / نغمه ی آزادی نوع بشر سرا

وز نفسی عرصهٔ این خاک توده را / پر شرر کن

ظلم ظالم، جور صیاد / آشیانم داده بر باد

ای خدا! ای فلک! ای طبیعت / شام تاریک ما را سحر کن

نوبهار است، گل به بار است / ابر چشمم ژاله ‌بار است

این قفس چون دلم تنگ و تار است / شعله فکن در قفس، ای آه آتشین!

دست طبیعت! گل عمر مرا مچین / جانب عاشق ، نگه ای تازه گل! از این

بیشتر کن و ...

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک *〰*〰*〰

ای دل اگر عاشقی در پی دلدار باش                       بر در دل روز و شب منتظر یار باش

دلبر تو دایماً بر در دل حاضر است                            رو در دل برگشای حاضر و بیدار باش

دیده ی جان روی او تا بنبیند عیان                           در طلب روی او ، روی به دیوار باش

ناحیت دل گرفت لشگر غوغای نفس                       پس تو اگر عاشقی ، عاشق هشیار باش

نیست کس آگه که یار ، کی بنماید جمال                    لیک تو باری به نقد ساخته ی کار باش

در ره او هرچه هست تا دل و جان نفقه کن                  تو به یکی زنده‌ای از همه بیزار باش

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک *〰*〰*〰

بیا ای ساقی!

ز هجرت گله دارم

جدا از رویت / ز تار مویت ، به پا سلسله دارم

ز خاکستـر من بوی محبت می آید

ز خندیدن گل نغمه ی حسرت می آید

ز شب تا به سحر ، شمع وجودم گر سوزد

نه پروانه ی من ، بر سر غیرت می آید

تویی فتنه و من فتنه بر آن چشم سیاهم

بلایی تو و من ، غیر بلا از تو نخواهم

پناهم ندهد او ز چه در سایه زلفش

خدایا تو پناهیّ و الهی ، تو گواهم و ...

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک *〰*〰*〰

ابر می بارد و من می شوم از یار جدا                          چون کنم دل به چنین روز ز دلدار جدا

ابر و باران و من و یار ستاده به وداع                        من جدا گریه کنان ، ابر جدا ، یار جدا

ای مرا در سر هر موی به زلفت بندی                         چه کنی بند ز بندم همه یک بار جدا

دیده از بهر تو خونبار شد ، ای مَردمِ چشم                 مردمی کن ، مشو از دیده ی خونبار جدا ....

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک *〰*〰*〰

نبسته ام به کس دل

نبسته کس به من دل

چو تخته پاره بر موج

رها رها، رها من

ز من هر آن که او دور

چـو دل به سینه نزدیک

به من هر آنکه نزدیک

از او جدا ، جدا من

نه چشم دل به سویی

نه باده در سبویی

که تر کنم گـلویی

به یاد آشنا من

ستاره ها نهفتم

در آسمان ابری

دلم گرفته ای دوست

هوای گریه با من

دلم گرفته ای دوست

هوای گریه با من ...

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک *〰*〰*〰

و چشم مست میگونت ببرد آرام هشیاران                    دو خواب آلوده بربودند عقل از دست بیداران

نصیحتگوی را از من بگو ای خواجه دم درکش               چو سیل از سر گذشت آن را چه می‌ترسانی از باران

الا ای باد شبگیری بگوی آن ماه مجلس را                    تو آزادی و خلقی در غم رویت گرفتاران

گر آن عیار شهرآشوب روزی حال من پرسد                  بگو خوابش نمی‌گیرد به شب از دست عیاران

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی کلاسیک *〰*〰*〰

هی کج و راست می روی باز چه خورده‌ ای بگو             مست و خراب می روی خانه به خانه کو به کو

با که حریف بوده ای کامِ که را ربوده ای                      زلف که را گشوده ای حلقه به حلقه مو به مو

راست بگو به جان تو ای دل و جان مال تو                   تا دل بی قرارِ من چند گرفته با تو خو

راست بگو نهان مکن خربزه در دهان مکن                    باده کجاست تا که من نوش کنم سبو سبو

در طلبم خیال تو دوش میان انجمن                          می نشناخت بنده را می نگری ز رو به رو

گفت که راه خانه را هیچ ز من مجو مجو                     می نشناخت بنده بنده کج رونده را

گفتمش ای تو جان جان باده ز من نکن نهان                تا که نماز عشق را در خم وی کنم وضو

گفت شراره ای از آن گر ببری سوی دهان                    حلق و دهان بسوزدت بانگ زنی گلو گلو

گلچین بهترین شعر ها برای تمرین خوانندگی پاپ :

حال طبق وعده ی آغازینمان بازگردیم به سمت علاقه مندان به شعر های پاپ برای تمرین خوانندگی . مشکلی که این روزها دامن خیل عظیمی از خوانندگان پاپ را گرفته بی محتوا بودن شعرها است . احتمال قریب به یقین برای اکثر ما پیش آمده است که به صدایی خوش برخورد کرده است اما با خواندن شعری نازل و به اصطلاح دم دستی کلاس کاری آن صدا را از بین برده است ! شعر با حرف زدن عادی فرق دارد . شعر برای تمرین خوانندگی می بایست در درجه ی اول عاطفه و تخیل مخاطب را به هم گره بزند نه این که او را در همان ثانیه های آغازی از گوش دادن به اثر منصرف کند . برای رسیدن به این مهم ما گلچین بهترین شعرها برای تمرین خوانندگی پاپ را برای شما همراهان عزیز گرد هم جمع آورده ایم به آن امید که این نمونه ها بتوانند

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی پاپ *〰*〰*〰

لیلای من دریای من                          آسوده در رویای من

این لحظه در هوای تو                        گمشده در صدای تو

من عاشقم مجنون تو                         گمگشته در بارون تو

مجنون لیلی بی‌خبر                            در کوچه های در به در     

مست و پریشون و خراب                   هر آرزو نقش بر آب    

شاید که روزی عاقبت                        آروم بگیرد در دلت

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی پاپ *〰*〰*〰

خیلی ممنون این قدر آسون من رو داغون کردی

واسه احساسی که داشتم دلم رو خون کردی

تو که هیچ حسی به این قصه نداشتی واسه چی

من رو به محبت دو روزه مهمون کردی

همه عالم می دونستن که بری می میرم

اما رفتی و همه عالم رو حیرون کردی

خیلی ممنون واسه هرچی که آوردی به سرم

خیلی ممنون ولی من هیچ وقت ازت نمی گذرم

من حواسم به تو بود و تو دلت سر به هوا

با همین سر به هواییت من رو ویرون کردی

من که با نگاه شیرین تو فرهاد شدم

مگه این کافی نبود که من رو مجنون کردی ؟ و ...

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی پاپ *〰*〰*〰

کنارم هستی و اما دلم تنگ می شه هر لحظه
خودت می دونی عادت نیست فقط دوست داشتن محضه
کنارم هستی و باز هم بهونه هام رو می گیرم
می گم وای چقدر سرده میام دستات رو می گیرم
یه وقت تنها نری جایی که از تنهایی می میرم
از این جا تا دم در هم بری دلشوره می گیرم
فقط تو فکر این عشقم تو فکر بودن با هم
محاله پیش من باشی برم سرگرم کاری شم
می دونم یه وقتایی دلت میگیره از کارم
روزایی که حواسم نیست بگم خیلی دوستت دارم
تو هم مثل منی انگار از این دلتنگی ها داری
تو هم از بس من رو می خوای یه جورایی خود آزاری و ...

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی پاپ *〰*〰*〰

گل گلدون من شکسته در باد
تو بیا تا دلم نکرده فریاد
گل شبو دیگه شب بو نمی ده
کی گل شبو رو از شاخه چیده
گوشه ی آسمون پر رنگین کمون
من مثل تاریکی تو مثل مهتاب
اگه باد از سر زلف تو نگذره
من می رم گم می شم تو جنگل خواب
گل گلدون من
ماه ایون من
از تو تنها شدم
چو ماهی از آب
گلِ هر آرزو ، رفته از رنگ و بو
من شدم رودخونه دلم یه مرداب و ...

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی پاپ *〰*〰*〰

من و جون پناه خودت کن برو              بذار پای این آرزوم واستم

به هر کی بهم گفت ازت رد شده          قسم می خورم خودم خواستم

من و جون پناه خودت کن برو             من از زخم هایی که خوردم پرم

تو باید از این پله بالا بری                   تو بالا نری من زمین می خورم

درست لحظه ای که تو باید بری            اسیر یه احساس مبهم شدی

ببین بعد یک عمر پرپر زدن                    چه جای بدی عاشق هم شدیم

برای تو مردن شده آرزوم                       یه حقی که من دارم از زندگیم

نگاه کن تو این برزخ لعنتی                    چه مرگی طلب کارم از زندگی

به هر جا رسیدم به عشق تو بود            کنار تو هر چی بگی داشتم

ببین پای تاوان عشقم به تو               عجب حسرتی تو دلم کاشتم

اگه فکر احساس اونی برو                   اگه عاشق هر دو مونی برو

تو این نقطه از زندگی مرگم                نمی تونه از من بگیره تو رو

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی پاپ *〰*〰*〰

توی یک دیوار سنگی / دو تا پنجره اسیرن
دو تا خسته ، دو تا تنها / یکیشون تو یکیشون من

دیوار از سنگه سیاهه / سنگ سرد و سخت خارا

زده قفل بی صدایی / به لب های خسته ی من

نمی تونیم که بجنبیم / زیر سنگینی دیوار
همه ی عشق من و تو / قصه هست قصه ی دیوار

همیشه فاصله بوده / بین دست های من و تو
با همین تلخی گذشته / شب و روزهای من و تو

راه دوری بین ما نیست / اما باز این هم زیاده
تنها پیوند من و تو / دست مهربون باده

ما باید اسیر بمونیم / زنده هستیم تا اسیریم
واسه ما رهایی مرگه / تا رها بشیم می میریم

کاشکی این دیوار خراب شه / من و تو با هم بمیریم
توی یک دنیای دیگه / دست های هم رو بگیریم

شاید اون جا توی دل ها / درد بیزاری نباشه
میون پنجره هاشون / دیگه دیواری نباشه

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی پاپ *〰*〰*〰

خنده هات زندگیم رو زیباتر کرده
خنده هات غصه هام رو کم کرده
زندگی بی تو غیر ممکن بود
زندگی با تو کاشفم کرده

من صدات هم که بشنوم بسه
بد می شد دنیا بدون گراهام بل
همه ی زندگیم رو گشتم تا
برسم به یه شارژ ایرانسل
زندگی بی تو فیلم صامت بود
تو که پیدا شدی صداش گُل کرد
توی این دنیای سیاه و سفید
جز تو کی اشکام رو تحمل کرد

واسه تنهایی های بی وقفم
مثلِ کشف یه شعر تو کُمُدی
مثلِ بادبادک های بچه گی هام
دوری اما هنوز گُم نشدی
دوری اما هنوز این جایی
دوری اما هنوز نزدیکی
چی می تونست روشنم کنه
مثلِ برق چشم هات تو تاریکی و ...

〰*〰*〰* شعر برای تمرین خوانندگی پاپ *〰*〰*〰

لالا کن دختر زیبای شبنم لالا کن روی زانوی شقایق

بخواب تا رنگ بی مهری نبینی تو بیداری تلخ حقایق

تو مثل التماس من می مونی که یک شب روی شونه ها چکیدم

سرم گرم نوازش های اون بود که خوابم برد و کوچش رو ندیدم

حالا من موندم و یه کنج خلوت که از سقفش غریبی چکه کرده

تلاطم های امواج جدایی زده کاشونم رو صد تکه کرده

پس از اون خواب شیرین دلم می خواست

دیگه چشمم به دنیا وا نمی شد

میون قلب من تو کم نشونی دیگه از خاطره پیدا نمی شد

صدام غمگینه از بس گریه کردم

ازم هیچ اسم و آوازه ای نیست

نمی پرسه کسی هی در چه حالی

خبر از آشنای تازه ای نیست و ...

چند توصیه به خواننده ها برای تمرین شعر 

اول از همه خودمان می بایست با تک تک کلمه های متن شعر برای تمرین خوانندگی انس بگیریم : یک خواننده تنها زمانی می تواند به شایستگی نقشش را ایفا کند که بتواند متن شعر یا ترانه را موجودی زنده تصور کند به گونه ای که اجازه دهد کلمه ها با او حرف بزنند و ارتباطی دوسویه شکل بگیرد و در پی آن بتواند حس و حال هر یک از آن ها را تشخیص دهد و به مخاطب القا کند .

- در انتخاب شعر برای تمرین خوانندگی ریسک نکنید : یادمان باشد که اگر قرار است جایگاه مان را به عنوان خواننده تثبیت کنیم هرگز در انتخاب شعر برای تمرین خوانندگی ریسک پذیر نباشیم چرا که در آغاز ممکن است کوچک ترین ریسکی نتایج جبران ناپذیری در پی داشته باشد . به عنوان مثال ریسک نکنید و به قصد متفاوت بودن از شعرهای دیرفهم استفاده نکنید . مخاطب کلمات مهجور و تعابیر بیگانه با ذهن را در کسری از ثانیه پس می زند و یا لااقل انس گرفتن او با این قبیل اشعار به زمان و دقت بیشتری نیاز دارد پس توصیه می شود در آغاز نمونه هایی ساده تر و همه فهم تری از شعرهای کلاسیک را برای تمرین خوانندگی انتخاب کنید تا بتوانید مخاطب های بیشتری را به سمت خود جلب کنید .

- از اپلیکیشن ها و یا نرم افزارهای آهنگ شعرهای خوانندگان استفاده کنید : اخیراً برخی از شرکت ها نرم افزارهایی طراحی کرده اند که در آن ها صدای خواننده قطع و متن آهنگ پخش می شود . بنابراین فقط کافی است متن شعر برای تمرین خوانندگی را حفظ نمایید و روی آهنگ بازخوانی کنید در این شرایط صدای شما هم ضبط می شود و می توانید با گوش دادن به آن اشکالات و نواقص کارتان را رفع کنید .

گردآورنده : توپ تاپ