ازدواج یک سنت نیکو است که هر انسانی باید این سنت را به نحو احسنت اجرا کند و به مسئولیت های خود در این امر توجه ویژه نماید. در این محتوا سعی شده است که ابتدا با اهمیت ازدواج فامیلی و ... آشنا شویم و سپس در ادامه درباره معایب و فواید این گونه پیوندها بیشتر آشنا شویم.

مقدمه

در بحث اینکه آیا ازدواج فامیلی خوب است یا بد؟ ابتدا با ازدواج فامیلی آشنا می شویم و سپس نظریه دولت ها و ادیان را در مورد آن جویا می شویم. ازدواج فامیلی ازدواجی است که در آن زوجین با یکدیگر فامیل باشند مانند ازدواج پسر عمو و دختر عمو، پسر خاله و دختر خاله. دیدگاه ها به طور گسترده ای در مورد شایستگی های عمل متفاوت است و در برخی حوزه های قضایی، این نوع ازدواج ممنوع است. این نوع از ازدواج ها عمیقا ریشه در فرهنگ جوامع دارد مثلا ازدواج خویشاوندی در برخی فرهنگ ها و جوامع، ازدواج های ایده آل و مورد تحسین جامعه قرار می گیرند و در بعضی دیگر از فرهنگ ها ازدواج خویشاوندی در اجتماع به مورد حمایت قرار نمی گیرند و حتی به آنها به چشم خیلی بدی نگریسته می شود.

همچنین در برخی از کشورها این عمل معمول است و در برخی دیگر این عمل غیر معمول هر چند که قانونی است. در بعضی کشور های دیگر، ازدواج فامیلی را به عنوان زنای با محارم دیده می شود و از نظر قانونی ممنوع است مانند کشورهایی همچون چین، تایوان، کره شمالی، فیلیپین و 24 تا از 50 تا ایالات متحده این عمل ممنوع است. در جهان بیش از 10 درصد ازدواج های صورت گرفته شامل ازدواج های فامیلی مخصوصا ازدواج پسر عمو و دختر عمو می شود. در ایران نیز میانگین ازدواج فامیلی در حدود 5/6 درصد است. ادیان مختلف نیز از منع ازدواج فامیلی تا اجازه دادن به ازدواج فامیلی نظریات مختلفی دارند. ازدواج فامیلی از موضوعات مهم در نظریه انسان شناسی و اتحاد است. کودکان حاصل از ازدواج فامیلی بیشتر در معرض ابتلا اختلالات ژنتیکی هستند. مخصوصا اگر هر دوی پدر و مادر خود دارای جهش های مضر مغلوب باشند.

آیا ازدواج فامیلی خوب است یا بد ؟

در بحث اینکه آیا ازدواج فامیلی خوب است یا بد؟ هیچ کس نمی تواند این نظریه را مطرح کند که این ازدواج کاملا بد است یا کاملا خوب، به هر حال اینطور ازدواج ها نیز دارای معایب و مزایایی می باشند که بیشتر با آنها آشنا می شویم. بحث دیگری که در مورد اینکه ازدواج فامیلی خوب است یا بد وجود دارد این است که ازدواج خویشاوندی قبل از اینکه شکل بگیرد طرفین به سبب اینکه از خانواده های یکدیگر آگاهی و شناخت دارند، تصور می کنند که در این پیوند حتما موفق و خوشبخت می شوند ولی در همان ابتدای زندگی آنها نسبت خویشاوندی خود را کنار می گذارند و با اخلاق و رفتار خود به ادامه زندگی می پردازند که گاها با توجه به درک نادرست از اخلاق و رفتار یکدیگر در هنگام ازدواج باعث ناراحتی ها و کینه هایی می شود که می تواند منجر به جدایی بین دو طرف گردد. اگر از خودمان بپرسیم که آیا ازدواج فامیلی خوب است یا بد؟ باید برای پیدا کردن سوال خود در هنگام انتخاب همسر با پارامتر های مهم تری نظیر اخلاق، رفتار، اعتقادات و .... در مورد همسرمان آگاه شویم و بعد به مسئله ازدواج خویشاوندی یا فامیلی بپردازیم.

یک مسئله بسیار مهم در این نوع ازدواج ها این است که ممکن است اختلافاتی در خانواده های فامیلی بعد از ازدواج صورت گیرد که چه بسا ممکن است زندگی زوج ها را تحت الشعاع خودش قرار دهد و باعث کدورت و اختلاف بین آنها شود و زندگیشان را به جدایی بکشاند.

معیار های موجود در ازدواج

معیار های اصلی و کلیدی در هر نوع ازدواجی مانند ازدواج فامیلی و ازدواج غیر خویشاوندی، آن دسته از معیار ها می باشد که برای داشتن یک زندگی موفق و سرشار از آرامش باید در شرکای ازدواج حتما توجه گردد.

_ اخلاق خوب

خوش خلقی، تواضع، راست گویی، وقار، مهربانی، از خود گذشتگی، ادب، وفاداری و ... شامل اخلاق خوب و نیک می شوند که اخلاق خوب در بر گیرنده ویژگی های نیکو و پسندیده از نظر عقل و شرع می باشد. در هنگام انتخاب همسر باید به اخلاق خوب و نیکو شریک زندگی توجه بسیاری گردد لذا چنانچه بعد از ازدواج اخلاق همسر تند باشد باعث سردی و ناراحتی در زندگی می شود. اخلاق نیکو در زندگی مشترک صبوری، از خودگذشتگی، آرامش را نتیجه می دهد. همچنین اخلاق نیک می تواند فرزندانمان را نیز تحت الشعاع خود قرار دهد و تربیت صحیح آنها را شامل شود.

_ سلامت جسمی و روانی

سلامت جسمی و روانی می تواند باعث شود که فرد در طول زندگی وظایف خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهد. هر چند بعضی از مشکلات جسمی و روانی در زندگی مشترک نمی تواند ناراحتی و لطمه وارد سازد ولی دسته ای از بیماری ها و نواقص همیشه وجود دارند که باعث می شود فرد در زندگی مشترک از انجام وظایف همسری خود باز بماند و نتواند مسئولیت های خود را به نحو احسنت انجام دهد.

_تناسب اعتقادی

تناسب اعتقادی و مذهبی از دسته معیار های مهم می باشد و باید فرد در هنگام انتخاب شریک زندگی خود به این مسئله دقت نماید.

_ اصالت خانوادگی

اصالت خانواده در بحث ازدواج شامل مسائل مادی نمی شود و بیشتر از نظر اعتقادی و دینی است. اصالت خانوادگی تاثیر بسزایی در تربیت و رشد فرزندان دارد. زیرا اصالت خانوادگی از طریق وراثت به افراد منتقل می گردد.

معیار های فرعی، همتایی و تناسب در هر نوع ازدواجی مانند ازدواج فامیلی و ازدواج غیر خویشاوندی، آن دسته از معیار ها می باشد که برای داشتن یک زندگی موفق و سرشار از آرامش باید در شرکای ازدواج حتما توجه گردد.

_ تناسب و همتایی سنی

در بیشتر مراجع ذکر شده است که مناسب ترین تفاوت سنی برای زوج ها 4 سال می باشد. منظور از سن در این مقوله سن بلوغ در زمینه روحی، جسمی، فرهنگی و اجتماعی می باشد.

_تناسب و همتایی در زیبایی

در بیشتر مراجع ذکر شده است که زیبایی در طرفین به طور جدی مهم نمی باشد. ولی اساس و شکل گیری احساس علاقه و دوست داشتن در مرحله اول، جذابیت و زیبایی در فرد مقابل می باشد. از این رو تناسب در جذابیت و زیبایی اهمیت پیدا می کند و چنانچه در ابتدای زندگی نسبت به این موضوع بی اهمیت باشیم می تواند آثار بدی در زندگی بگذارد.

_ تناسب و همتایی جسمی و جنسی

در هنگام انتخاب همسر باید توجه داشته باشیم که شریک زندگی از نظر جسمی که شامل قد، وزن می شود برای یکدیگر متناسب باشند. همچنین باید این نکته مهم را در نظر داشته باشیم که همسرمان از نظر سرد و یا گرم مزاجی در رابطه جنسی متناسب با خودمان باشد تا بعدا در طی زندگی زناشویی به سردی و نارضایتی از یکدیگر منجر نشود.

_ تناسب اقتصادی

در بحث هر نوع ازدواجی از جمله ازدواج فامیلی و غیر خویشاوندی، بهتر است خانواده های زوجین از وضعیت اقتصادی تقریبا برابری برخوردار باشند که در گذر زمان ناراحتی و سرزنش متوجه زوجین از سوی خانواده ها یا خودشان نشود.در بالا با معیار های اصلی و فرعی که پیش نیاز هر ازدواجی در بحث شناخت طرفین است آشنا شدیم. حال در مورد اینکه آیا ازدواج فامیلی اشتباه است یا خیر بحث می کنیم.

آیا ازدواج فامیلی اشتباه است ؟

در پاسخ به این سوال که آیا ازدواج فامیلی خطرناک است یا اینکه آیا ازدواج فامیلی اشتباه است؟ ابتدا یک نتیجه علمی و تحقیقاتی را بررسی می نماییم. به گفته محققین در ازدواج خویشاوندی احتمال بروز بیماری های ژنتیکی به حدودا 2 برابر ازدواج های فامیلی یا حتی بیشتر می رسد که می تواند فرزند حاصل از ازدواج فامیلی را به طور جد تهدید کند. بحثی که جدیدا در بین ازدواج های خویشاوندی رایج است در مورد آزمایش ژنتیک است که به گفته محققین این مسئله که پیش از ازدواج خویشاوندی باید آزمایش ژنتیک انجام شود پایه علمی ندارد و صرفا شایعه است. محققین می گویند چنانچه هر کدام از طرفین ازدواج چه دختر و چه پسر قبل از ازدواج، خانواده هایشان سابقه بیماری های خاص از قبیل نابینایی، عقب افتادگی، بیماری هایی مثل دیابت و ... را داشته باشند، بهتر است آزمایش ژنتیک را انجام دهند. هر چند آزمایش های ژنتیک به منظور راهنمایی به زوجین صورت می گیرد و تصمیم گیرنده های نهایی خود زوجین هستند.

آزمایشات قبل از ازدواج

تقریبا تمامی افراد اعم از دختر و پسر قبل از ازدواج از اینکه آزمایش بدهند واهمه دارند زیرا این عقیده اشتباه را در نظر دارند که نکند انجام این آزمایشات آنها را از یکدیگر دور کند و موجب جدایی آنها گردد. انجام آزمایشات قبل از ازدواج این دید را به افراد می دهد که علاوه بر ازدواج بتوانند از بیماری های خود مطلع شوند و با روش های پیشگیرانه علمی از انتقال آنها به شریک خود و تولد فرزند مبتلا به اختلالات رفتاری و جسمی جلوگیری کنند. قبل از ازدواج آزمایش های زیر به منظور شناخت سلامت جسمی و روانی افراد انجام می شود:

آزمایش عدم اعتیاد

برای جلوگیری از پرخاشگری و بیماری های عصبی در افراد که موجب می شود زندگی زناشویی نابود گردد و همچنین برای جلوگیری از اینکه نوزاد یا جنین دچار اختلالاتی همچون عقب ماندگی ذهنی و ... گردد و قدرت باروری زن را کاهش دهد، آزمایش عدم اعتیاد صورت می گیرد.

تست تشخیص بیماری تالاسمی

چنانچه مغز استخوان نتواند تعداد هموگلوبین لازم را برای بدن تولید نماید فرد به بیماری تالاسمی دچار است. وظیفه هموگلوبین در خون انتقال اکسیژن به نقاط مختلف بدن است.

تالاسمی خود نیز به دو نوع مینور و ماژور تقسیم می شود که در نوع تالاسمی مینور خطری متوجه افراد نمی شود و فرد می تواند به راحتی به زندگی خود بپردازد. اما هنگامی که هر دو طرف ازدواج، تالاسمی مینور داشته باشند ممکن است فرزندشان به تالاسمی نوع دوم مبتلا شود. نوع دوم تالاسمی که به نام تالاسمی ماژور معروف است فرد دچار کم خونی شدید می شود و باعث اختلالات شدید در عملکرد و متابولیزم بدن می شود.

سری آزمایشات بررسی بیماری های مقاربتی

سوزاک، سیفلیس، ایدز و ... در دسته بیماری های مقاربتی می باشد که فرد در هنگام برقراری رابطه جنسی می تواند به شریک خود انتقال دهد. از این رو بهتر است قبل از ازدواج این آزمایشات صورت گیرد تا این نوع بیماری ها متوجه زوجین نشود.

تست های ژنتیک

در پاسخ به سوال چرا ازدواج فامیلی توصیه نمی شود؟ تست های ژنتیک که در بالا بطور مفصل درباره اهمیت آنها صحبت کردیم از جمله آزمایشاتی هزینه بر اما ضروری هستند که قبل از ازدواج های فامیلی و غیرفامیلی بهتر است صورت گیرد تا افراد از وضعیت یکدیگر بیشتر آگاه شوند و سپس تصمیم نهایی را برای زندگیشان بگیرند. این نوع آزمایشات بیشتر در ازدواج های فامیلی شایعه شده است. افرادی که در مراکزی همچون کارگاه های مواد شیمیایی، نیروگاه های انرژی هسته ای که جزو محیط های پر خطر شناخته می شوند و همچنین افرادی که بستگان درجه یک آنها دچار اختلالات ژنتیکی می باشند انجام این آزمایش می تواند آنها را کمک شایانی کند.

در ازدواج های فامیلی، مشاوره ژنتیک و آزمایش ژنتیک کاملا با یکدیگر تفاوت دارند. در مشاوره ژنتیک، پزشک اطلاعات را از فرد مورد نظر دریافت می کند و با الگویی خاص آنها را با توجه به نسبت فامیلی و ... تجزیه و تحلیل می نماید و سپس میزان خطر را برای تمام بیماری های ژنتیکی که ممکن است متوجه فرزند زوجین شود تعیین می شود گاها برای تکمیل مشاوره آزمایشاتی هم به زوجین پیشنهاد می شود تا نتیجه دقیق تر باشد. پس از مشاوره ژنتیک حال زوجین را به آزمایشگاه های تخصصی ژنتیک برای انجام آزمایشات مربوطه معرفی می نمایند.

در ازدواج های فامیلی ممکن است در خانواده زوجین بیماری های ژنتیکی خاصی وجود نداشته باشد و از ژن های سالم برخوردار باشند و یا ممکن است ژن های آسیب دیده مخفی داشته باشند.

به طور کلی جنین 23 کروموزوم از پدر و 23 کروموزوم از مادر دریافت می کند. کروموزوم های موجود در جنین به صورت جفت جفت می باشند که هر جفت از یک کروموزوم مادر و یک کروموزوم پدر تشکیل شده است و بر روی آنها ژن قرار گرفته است. چنانچه یکی از ژن های موجود بر روی کروموزم ها آسیب دیده باشد در زندگی جنین هیچ مشکلی پیش نمی آورد. ولی چنانچه هر دو ژن آسیب دیده باشند زندگی جنین به خطر می افتد.

در ازدواج های فامیلی چنانچه یک ژن آسیب دیده در خانواده زوجین باشد می تواند این احتمال را داشته باشد که هر دو ژن مرد و زن معیوب باشد و فرزندشان دچار معلولیت و اختلالات ذهنی و رفتار شود.

آیا ازدواج فامیلی خطرناک است ؟

حال که با انواع آزمایشات قبل از ازدواج و مخصوصا در مورد آزمایش ژنتیک که بیشتر در ازدواج فامیلی باید مد نظر قرار گیرد آشنا شدیم، حال برای اینکه به سوال آیا ازدواج فامیلی خطرناک است یا خیر جواب دهیم به مزایا و معایب ازدواج فامیلی می پردازیم:

مزایای موجود در ازدواج فامیلی

در ازدواج های فامیلی یکی از مهم ترین مزایای آن ها این است که تناسب میان خانواده های زوجین در فرهنگ، ارزش ها، خلقیات و ... برقرار است، از این رو زوجین می توانند با تناسب بهتری در کنار یکدیگر به زندگی زناشویی خود بپردازند و نگران این مسئله که سطح خانواده با یکدیگر متفاوت باشد ندارند به طور خلاصه با خانواده های یکدیگر راحت هستند.

یکی دیگر از حسن های ازدواج فامیلی این است که زوجین با توجه به رابطه خویشاوندی که دارند همدیگر را بهتر می شناسند و اطمینان بیشتری نسبت به فردی که قرار است با آن ازدواج کنند دارند. با توجه به اینکه امروزه آسیب های اجتماعی مختلفی جوانان را نظیر مصرف مواد مخدر، سیگار، ارتباط نامشروع و ... تهدید می کند و هر شخص ممکن است به آن دچار شده باشد، از این رو در ازدواج فامیلی زوجین از یکدیگر درک بیشتری دارند و با چشم باز انتخابشان را انجام می دهند.

یکی از معیار های اصلی ازدواج همانطور که در قبل گفته شد اخلاق نیکو است، در ازدواج های فامیلی به دلیل شناخت و اطمینان زوجین از اخلاق و رفتار و اعمال یکدیگر، می توانند انتخاب صحیح تری را نسبت به افرادی که ازدواج غیر فامیلی انجام می دهند را داشته باشند.

در ازدواج فامیلی به دلیل خویشاوند بودن زوجین باعث می شود که با توجه به همبستگی بین اعضای خانواده ها فرصت های بسیار خوبی برای انتقال ارزش های فرهنگی و اجتماعی خانواده ها و بقای نسل خانواده هایشان صورت گیرد و این ارزش ها را به نسل های بعد از خود به شکل عالی انتقال دهند.

این روز ها خرید جهیزیه، مهریه و ... در رابطه با ازدواج زوجین جوان بسیار مسئله ساز شده است. از این رو در ازدواج فامیلی با توجه به شناخت خانواده ها از یکدیگر در بحث خرید جهیزیه، برگزاری مراسمات برای زوجین قبل از ازدواج آسان تر می شود و خیلی از سختگیری هایی که در ازدواج های غیرفامیلی صورت می گیرد را ندارند.

در ازدواج فامیلی یا خویشاوندی اموال و دارایی ها در داخل خانواده ها باقی می ماند و این اموال از نسلی به نسل بعد انتقال می یابد و دست افراد غیر فامیل به آنها نمی رسد و باعث حفظ این اموال در داخل خانواده می شود.

در ازدواج فامیلی به دلیل اینکه زوجین با یکدیگر فامیل هستند و در یک شهر زندگی می کنند باعث می شود که زوجین در کنار خانواده هایشان بمانند و زندگی کنند و در زندگی شان احساس تنهایی نکنند و پشتوانه هایی همچون والدین آنها همیشه آنها را مورد لطف و پشتیبانی خود قرار دهند.

چرا ازدواج فامیلی توصیه نمی شود ؟

حال که در مورد مزایای ازدواج فامیلی بیشتر آشنا شدیم، برای جواب به سوال چرا ازدواج فامیلی توصیه نمی شود، اندکی هم به معایب این نوع از ازدواج ها می پردازیم تا زوجین جوان با انتخاب آگاهانه زندگی خود را بتوانند تشکیل دهند، ان شالله.

معایب موجود در ازدواج فامیلی

بیشترین و شایع ترین مشکل در ازدواج فامیلی که این روزها بیشتر در مورد آن می شنویم مربوط به مشکلات ژنتیکی است. همانطور که در بالا بحث شد در ازدواج فامیلی امکان اینکه فرزند متولد شده دچار اختلالات ژنتیکی از جمله عقب افتادگی ذهنی، بیماری هایی مانند بیماری های قلبی و عروقی و ... باشد خیلی بیشتر از ازدواج های غیرفامیلی است. حتی این نظریه هم وجود دارد که اگر ازدواج فامیلی صورت گیرد و فرزندشان سالم باشد امکان دارد در نسل های بعد این بیماری های ژنتیکی خودش را نمایان سازد و باعث ایجاد بیماری در نسل های بعدی گردد.

در ازدواج های فامیلی با توجه به اینکه خانواده ها می گویند ما چون با خانواده های یکدیگر آشنا هستیم پس نیاز به تحقیق درباره طرف مقابل نداریم باعث می شود گاها فرد آنطور که بنظر می رسد نباشد و بعد از ازدواج و شروع زندگی زناشویی زوجین به این نتیجه برسند که از یکدیگر شناخت کافی ندارند و نمی توانند به یکدیگر اعتماد داشته باشند و باعث کشمکش و تنش های عصبی در کانون خانواده می شود و گاها باعث می شود که خانواده های زوجین نیز با یکدیگر درگیر شوند.

چنانچه زوجین پس از ازدواج به این نتیجه برسند که برای یکدیگر نمی توانند آرامش و راحتی را فراهم سازند و بخواهند از یکدیگر طلاق بگیرند در ازدواج های فامیلی این عمل خیلی دشوار است و گاها باعث می شود که دو خانواده با یکدیگر قطع ارتباط کنند و تعامل اجتماعی از بین برود.

در ازدواج های فامیلی، دخالت خانواده ها در زندگی زناشویی زوجین بیشتر از ازدواج های غیرفامیلی به چشم می خورد که این خود گاها باعث می شود که دخالت نا به جای خانواده ها، زندگی زوجین را مختل کند و بین آنها کینه و دشمنی ایجاد شود و سرانجام کانون زندگی آنها از هم بپاشد.

در ازدواج های فامیلی به دلیل اینکه ازدواج در داخل خانواده ها صورت می گیرد همین نیز باعث می شود که تبادل ارزش های فرهنگی و ... محدود به محیط کوچکی صورت گیرد و این ارزش ها با دیگر ارزش هایی که خانواده های دیگر در محیط های بزرگتر دارند تبادل نشود.

حال که در این مقاله جنبه های خوب و بد ازدواج فامیلی را مطرح نمودیم، این تصمیم با زوجین جوان است که آیا ازدواج فامیلی برای آنها مناسب است یا خیر؟

همچنین با دانستن مطالب بالا در امر مقدس ازدواج، زوجین شناخت بیشتری می توانند از یکدیگر کسب کنند و پس از انتخاب آگاهانه و صحیح شان می توانند در کنار یکدیگر به زندگی سرشار از محبت و عشق را داشته باشند.

گردآورنده : توپ تاپ