برادر یعنی هم ریشه یعنی هم خون یعنی کسی که در بی پناهی و غربت می تواند تمام خلا های موجود را پر کند. کسی که فقط اسمش کافیست تا هیچ دشمنی نتواند بر شما غلبه پیدا کند. برادر یعنی کوه، یعنی در زمان خشم آتشفشان و زمانی که باید شادمانی کند به باران شبیه است. برادر یعنی اوج زیبایی و صداقت. در روزگاری که ارج و حرمت خانواده و با هم بودن رنگ باخته است وجود برادری دلسوز از هر نظر می تواند عواطف گمشده و تکه های مفقود شده زندگی را به شما بازگرداند. 

امروزه به دلیل پیشرفت ها و فناوری های مختلفی که ایجاد شده است روابط خانوادگی و عاطفی تحت تاثیر این پیشرفت ها قرار گرفته است با این وجود در صورتی که در زندگی کنونی و هنجارهای مدرن بتوانیم نوعی تعادل برقرار کنیم البته قادر خواهیم بود تا از هر نظر ناخدای قابلی برای گذر از طوفان های زندگی باشیم. در خصوص حرمت و بزرگداشت مقام برادر اشعار و متون فراوانی موجود است. جالب است که بدانید در هر دو طیف شاعران و نویسندگان ایرانی و سایر کشوهای جهان برای برادر اشعار نغز و دلنشینی وجود دارد که می تواند حرمت و اقتدار او را در خانواده بیان کند. 

در برخی از جوامع سنتی همچنان پس از مرگ پدر برادر بزرگتر جانشین وی به شمار می رود و سکان زندگی خانواده را در دست می گیرد. مدیریت و نظم بخشیدن به خانواده آن هم در دنیای آشفته و به هم ریخته کنونی باید از طریق برادی مهربان و متعهد انجام گیرد. این یک قانون و حتی فرضیه هم نیست فقط یک تعهد ضمنی و یک مسئولیت درونی است که وی آن را متحمل می شود.

تفاوت شعر تولد برادر با سایر اشعار خانوادگی

جنس هر یک از اشعار و نوشته های منظوم یا منثوری که درباره اعضای خانواده نوشته می شوند با بقیه فرق دارد. مثلا اشعاری که درباره کارد یا پدر سروده می شوند بسیار متفاوت از اشعاری هستند که برای فرزندان خانواده یا بستگان درجه یک سروده می شوند. از همین رو موضوع برادر و سرودن اشعار و متونی برای وی همواره یکی از تازه ترین و در نوع خود لذت بخش ترین اشعاری است که نوشته شده و یا در قالب متون ادبی و قطعات زیبا منتشر شده اند. 

به عبارت دیگر این موضوعات کهنگی نمی پذیرند و همیشه جزو پرطرفدارترین مطالب و اشعار بر شمرده می شوند. در این مجموعه از اشعاری که برای تولد برادر و سایر مضامینی که مرتبط هستند سروده شده است سعی کرده ایم تا بنا را بر تازگی و تکراری نبودن این اشعار بگذاریم. بنابراین بخش بزرگی از این اشعار تا کنون در هیچ جای دیگری منتشر نشده اند و این نخستین بار است که در این مجموعه گردآوری و سروده شده اند تا به عنوان یکی از هدیه های شاعران و اهالی قلب و قریحه به شما تقدیم شود.

در انتخاب این اشعار نیز نهایت دقت به کار گرفته شده است تا موضوعات متناسب با تولد برادر و نیز سایر عناوین از موضوع اصلی فاصله نگیرند. بنابراین اگر شما قصد دارید تا از اشعار  زیبایی که به بهانه های مختلف بدین منظور سروده شده اند لذت ببرید توصیه می کنیم  حتما این اشعار را تا به انتها بخوانید و از ذوق و قریحه ادبی  سرشار شاعران مختلف ایرانی و خارجی بهره مند شوید.

تولد برادر از دریچه شعر ایران و جهان

جایی از اعماق قلبم

که شاعران آن را سویدای قلب

می نامند نام تو

بر تخت پادشاهی نشسته است

واقعا پادشاهی

بر خیال من برازنده توست

برادرم

حرف به حرف نام تو

شبیه هیچ نام دیگری نیست

وزن و آهنگ هیچ

اسم دیگری هم اینچنین

دلنشین

و دلنواز نیست

هر چند در زندگی

رقابت همچنان

پابرجاست

ولی تو به تنهایی

رقیب بی بدیل

قلب و روحم هستی

برای من

فرقی نمی کند

حتی اگر پانزده ساله باشی

یا هفتاد ساله

مهم این است که تو

من هستی

من به کوه بودن تو

افتخار می کنم

حتی اگر قیافه ات آنقدرها هم بزرگ

نباشد

یادم هست وقتی به دنیا آمدی

توی بیمارستان پرستار

با خوشحالی به من مژده

می داد که

داداش کوچیکه

آمد...

و چرا یادش نبود

که بگوید

مژده بده

که کوه آمد

کوهی که می توانی

سایه اش را

ببینی

کوهی که محکم کنارت

می ایستد

کوهی از فولاد

است

کوهی

که از آن نسیم زندگی

بر دامنه های قلب من

می وزد

من باید قدر این

لحظات را بدانم

حتی در  تلخی ها

و تیرگی ها

به خودم می گویم

من اعتمادم را به یک کوه

هرگز

از دست نخواهم داد

آن هم کوهی که برادرم باشد

تولدت مبارک کوه امید و

استقامت من

برای من چند ساله بودن

گذر زمان

مهم نیست

یک کوه برای من همیشه ثابت قدم

و استوار است

برادرم

تولدت مبارک

شعر کوتاه برای تولد برادر

یک برادر دارم از جان خوب تر
هر چه محبوب است از آن محبوب تر
فریدون مشیری

برادرم نو شدنت مبارک

***

داداش گلم

اگه آفتاب میسوزونه بی خیال
آخه تو سایه بونی

اگه آدم ها وفا ندارند بی خیال
آخه تو مهربونی

اگه من واست می میرم بی خیال
آخه تو لایق تر از اونی که میدونی

داداشی جون تولدت رو تبریک میگم. الهی هزار ساله  بشی.

***

دنیا را رها کن

تو به قلب من چسبیده ای

همانجا بمان

فعلا جایی بهتر از آنجا

سراغ ندارم

 برادرم

تولدت مبارک عزیز خواهر

***

من خیلی وقت ها

فکر می کنم

وقتی نیستی

یک نیمه روحم خالیست

مثل یک نیمه لیوان

دنیار ار

در همین

ابعاد و با همین اندازه می

بینم

ولی وقتی هستی

همه چیز تکمیل است

همه چیز سر جای خودش است

حتی نیمه روحم

حتی نیمه لیوان

سر جای خودت برگرد

توی قلبم بمان و جایی نرو

داداشی من

روز تولدت بهترین خبر این روزهای من بود. حالا با خیال راحت جشن می گیرم.

***

دوست داشتن و دوست نداشتن
اما اغلب دوست داشتن چیره می شد

عشق و تنفر
اما اغلب عشق غالب بود

من این گونه رابطه خواهر برادری مان را توصیف می کنم
عاشقتم داداش گلم

تولدت را هم صمیمانه تبریک می گویم برادر عزیزتر از جانم.

***

اشعار زیبا و متفاوت برای تولد برادر

یادم می آید

وقتی کوچک بودیم و

توی ساحل بازی می کردیم

سعی می کردیم خانه های شنی

زیبایی بسازیم

تو سلطان قلعه های شنی بودی

و من شاهدخت

طلسم شده ای

که از تمام دنیا

یک برادر داشت

وقتی می آمدی

تا مرا از چنگ اژدهای سه سر

نجات دهی

هم صدای اژدها را

در میاوردی

هم با او می جنگیدی

تو نجات دهنده قلعه ها

و حمایت کننده مردمی

بودی که در خیال خودت

تصور می کردی

و من فریاد می زدم

تا تو بیایی و

از دست این

هیولا

مرا رهایی

بخشی

ناگهان قلعه هایت خراب

می شد

 و ما بلند و بلند

می خندیدیم

هنوز صدای خنده هایمان را می شنوم

برادرم

از تو ممنونم

که همیشه کنارم

هستی

حالا که روز تولدت فرا رسیده است

ترجیح می دهم به احترام تو

برگردم لب

ساحل

و دوباره اسیر شوم

شاید آمدی و

مرا نجات دادی

تولدت مبارک برادر عزیزتر از جانم

***

روزهای بدی داشتم

 برادر

و تو مرا به صرف خندیدن

دعوت کردی، 

تو تنها کسی بودی

که مرا به خندیدن

وادار می کردی؛

خندیدن با یک

فنجان

چای و یک

تکه کیک

آن روزها نگاه تو عمق

بیشتری داشت

انگار ماهیها

توی چشمهایت

شنا می کردند

ماهیان آب های

دور و

اقیانوسی از نگاهت

به رنگ فیروزه ای

این روزها ولی رنگ

همه چیز عوض شده است

آرزو میکنم زودتر

زندگی به روال طبیعی

برگردد

ای کاش زندگی هم دکمه برگشت

داشت

اگر اینطور بود صد بار

هم که شده لبخندهای برادرم را

تکرار می کیدم

و اجازه می دادم تا

در عصرانه های

زیبای اردیبهشتی

کنار هم بنشینیم

و اشعار سهراب

را بخوانیم

ولی برادر جان

حالا که چهل ساله شده ای

بیشتر این خاطره ها

به لبخندی که بر چهره ات می نشیند

نمی ارزند

چهل سالگیت فرخنده عزیز جان خواهر

***

سلام داداش جان

هنوز هم قبل از خواب

برایت دعا می کنم

دعا می کنم که برادرم

 تنش سالم

 و قلبش همیشه

بزرگ باشد

دعا میکنم برادرم

هیچ وقت شانه هایش

از هق هق گریه

نلرزد

دعا میکنم عمر

هزار ساله داشته باشد

 دعا میکنم خدا به زندگیت

برکت بدهد

می گویند دعای خواهرها

بگیر دارد

حالا وقتی یک دل سیر دعا

کردم

از خدا میخواهم که

همیشه در قلب

 و روح من

جاوید باشی

دعا می کنم بفهمی برادر جان

که چقدر

دوستت می دارم

تولدت مبارک عزیزترین من. تولدت مبارک برادر نازنینم

***

برادر بزرگ من

می دانم بعضی وقت ها از دست

ما کوچکترها رنجیده ای

ولی باور کن کس دیگری نمی تواند

جای شما را بگیرد

برادر همیشه باید

سر جای خودش باشد

فکر می کنم

وقتی تو نباشی خلا بزرگی زندگی

همه ما را فرا می گیرد

 و تنها تو هستی که تا این

حجم و ابعاد جهان

برای من بزرگ و

یگانه ای برادر خوبم

من بدون تو

انگار در ساحل

ناامن دریایی طوفانی

ایستاده ام

 و موجهای

بی رحم در

راه هستند

***

اشعار منتخب برای تولد برادر

برادرم پدرم اصل و فصل من عشق است
که خویش عشق بماند نه خویشی نسب
مولانا

***

برادر عزیزم

در زندگی ام

 آدم های زیادی

 آمدند و رفتند

 اما

تو همیشه

همه جا بودی

در میان

 همه جاده های

انحرافی زندگی ام

آغوش تو

 پناهگاه آسمانی من بوده

دوستت دارم

تولدت مبارک برادر گلم.

***

حتی بزرگترین تخته سنگ ها هم نمی توانند
دو برادر که شانه به شانه هم ایستاده اند را در هم بکوبند
دوستت دارم

قاب عکس دوران کودکی ام کامل نبود
اگر بزرگ ترین نیروی زندگی ام در آن حضور نداشت
برادرم

تولد برادرهای دوقلوی من مبارک. تبریک می گویم به هر دوی شما. شما کوه و دیوار بلند عشق و اعتماد من هستید.

***

شعری برای تولد برادر

یک برادر فقط

یک پسر ساده

یا چیزی مثل این نیست

این برادر می تواند

بهترین دوست

شما باشد

حتی اگر

 کمی سن و سالش

بیشتر

باشد

و شاید

هم جوانتر

به نظر برسد

ولی در هر شرایطی

فرقی نمی کند

چرا که او بهترین

 دوست شماست

بنابراین تا

زمانی که با هم هستید

نفس های هم را بفهمید

نگاه های هم را بفهمید

مهم نیست یک برادر

قد بلندی داشته باشد

یا پوستش روشن باشد

یا موهایش چه رنگی باشد

مهم این است که او صداقت دارد

برادر یک محافظ است

دوستی یگانه

شانه ای برای گریه کردن

و عشق

 و

زندگی

شاید این

تمام چیزی باشد

 که شما لازم دارید

تا برادرتان را

بیشتر بشناسید

شما وقتی برادری دارید

پس  

واژگان دیگری

هم آشنا خواهید

شد

من کاری کرده ام

که برادرم حتی

یک بار هم

از من دلسرد نشود

برادرم هرگز

حتی یک بار هم

مرا تحقیر نکرده است

برادر من یک معدن شناس

است

او معادن عشق و مهربانی را

برای من به یادگار گذاشته است

برادر من دشمن ناتوانی و ضعف

است

برای همین من

دختر قوی و جسوری

بار آمده ام

برادرمن

اعتماد به نفس را به من  یاد  داد

هرگز از نقاط

ضعف من

شمشیری نساخت

تا با آن

مرا ویران

کند

او به من یاد داد

که واژه های

هرگز

و نمی توانم را از فرهنگ لغت های

ذهنم پاک کنم

من ریشه های روحم را

به او پیوند زده ام

هرگز از برادرم

پل نساخته ام

چرا که

او جهانی بود

که در آن زندگی کرده ام

برای همین همیشه

وقتی به تولد او فکر می کنم

 در می یابم چیزهای زیادی

 در زندگی ما وجود دارد

که می تواند بهانه های زیبایی

باشند

برای عشق  ورزیدن

و  جشن گرفتن

برای لبخند زدن

 و شادمانی کردن

تمام بهانه هایم برادرم

است

تا وقتی او را دارم

یعنی زندگی هنوز

به من لبخند می زند

برادر خوبم. لبخندت بی غروب باد. امیدوارم آنقدر بمانی که من زیر سایه ات  بیشتر مشق زندگی کردن بیاموزم.

***

این عشق است

که پشت ابرهای زندگی

رخ پنهان کرده است

این عشق است

که در نگاه برادرم

می رقصد و

موج می زند

امروز تولد توست و تولد بهانه ای برای این که تمام جهان بفهمند چقدر دوستت دارم داداش گلم.

***

شعر برای برادر فوت شده

در این بخش سعی داریم تا اشعاری را به منظور استفاده کسانی که برادرانشان را از دست داده اند به شما تقدیم کنیم. بدون شک از دست دادن برادر می تواند ضایعه و غم جانگساری است که در فرهنگ ایران و جهان میتواند  شاعران و ادبای زیادی را به سرودن اشعار سوزناک و مناسب برای این فقدان وصف ناپذیر وادار کند. برادر یک تکیه گاه است که در این روزگار سرد و خالی از رنگ عاطفه میتواند وجودش مبارک و پر خیر باشد و نبودش اسفبار و تلخ. از درگاه یزدان خواستاریم که هیچ کس داغدار عزیزی از جمله برادران عزیز و دل سوز شان نشود از شما دعوت می کنیم تا با این اشعار همراهی بفرمایید.

داغ  برادر

دوبیتی های زیبا برای برادر

برادر جان نبودت شد عذابم
به خواب آمد خیالت در سرابم

نمی دانی چه آشی پخته تقدیر
تو لالایی بگو تا من بخوابم

***

برادر جان  نبود درد و زارم
بدان خسته شدم سنگینه بارم

زمان و هجر تو کوبیده قلبم
پناهی نیست جز پروردگارم

جاسم ثعلبی

***

آخرین دیدار

یادم هست

که در مورد انتخاب های زیبای

خداوند برایم می گفتی

این که خداوند بهترین آدمها را

برای خودش می خواهد

و پیش خودش می برد

حالا تو هم نیستی برادرم

وقتی پدر رفت

فکر میکردم سایه تو

هم زودتر از آن که

در تصور ما بگنجد از

سر ما کنار بود

برای مدتی این کابوس

همیشه همراه من بود

به شدت

احساس تنهایی

می کردم

 و مضطرب بودم

ولی تو به آسمان اشاره کردی

و گفتی

پشت ابرها

دورترین جای عالم و کهکشان ها

آنجا قصری

است که نامش

را اتفاقا زندگی

گذاشته اند

من اگر بخواهم

حتی آنجا بروم

ساکن عمارت زندگی خواهم شد

حالا بگو برادرم

از قصر زندگی چه خبر؟

از زیبایی هایش برایم بگو

از ابرها و ستاره های زیبای

شب افروز

از خنده هایت بگو ...

آری،

تو بخند

بگذار این من باشم

که از داغ نبودت

می گریم  و به

پهنای صورت اشک می ریزم

تو زندگی کن

هر چند شاید خاطره هایت

برای من کافی نباشند

برای من این تو هستی که

باید همه چیز باشی

ای ساکن

قصر زندگی

نامت و یادت در

خاطر من  ابدی

و ماندگار است

برادرم،

برادرم...

***

ای برادر ای تمام هستی ام
ای برادر ای نگارمستی‌ ام

ای برادر ای که هم مادر بُدی و هم پدر
ای که در عمرت بدی خونین جگر

از چه گویم از دلت یا از سرت
یا که از درد تمام پیکرت

پیکرت ریش ریش شد ریش ریش شد
جان مولا جان من آتیش شد

ای برادر با رفتنت پشتم شکست
روح از تنت رفت و جانم ز تن برفت

ای برادر رفتی و تنها گذاشتی ما را
جان مولا این چه کاری بود ما را

این چه رسمی بود کرد با ما روزگار
پدر رفت و برادر هم برفت

پدر گر رفت برادر بود جایش
برادر رفت ولی هیچکس نیست جایش

محمد احمدپور دارنجانی

***

تو چیزهای زیادی

به من نشان دادی
و من

 چیزهایی که

نمی دانستم  را

 از تو یاد گرفتم
اما یادت رفت

 آخرین چیز را

 به من یاد بدهی
چطور

اجازه بدهم

که بروی؟
می دانم

 بعضی وقت ها

حق انتخاب نداریم
دلم

برای زمانی که

خواهر کوچک تو

 بودم تنگ شده
وقی نام خودم را

 با صدای تو

می شنیدم
آرزو دارم

 به تو بگویم

که “دوستت دارم”
می دانم

حقیقت دارد

 که همه می گویند
“خداوند فقط

بهترین ها را می گیرد…!”

 ***

وقتی برای نخستین

بار گریه کردن

 و اشک ریختن را

 تجربه کردم

به من گفتی

از زمره کسانی نباش که اشکشان

در آستینشان

است

تو از من

می خواستی قوی باشم

تو سایه بودی

بر سرمان

تو سایبان خیال و خاطره

بودی

نسیم بودی

شبنم و آواز فرشته بودی

یا آهنگ افسون آمیز پریان

در روزگاری که ظلمت بود

زندگی ما

مادرم می گفت

تو برادر نیستی

چیزی فراتر از

آن هستی

بعد فکر می کرد و دوباره می گفت

چرا اتفاقا برادر زیباترین و

قشنگترین ترین کلمه برای توصیف تو

و حجم مهربانی توست

حالا دیگر تو در مه

گم شدی

من مه را هیچ وقت

مرگ معنی نمی کنم

من مه را زندگی دیگری می نامم

که از درک کیفیت آن عاجزم

آریف اکنون تو در مه هستی

و من در این سوی جهان

به ترانه ای که در آن

برادر را بتوان

 یک بار دیگر

جای داد می اندیشم

برادرم گرچه نیستی

ولی یادت را هر روز

در خیالم تازه می کنم

به خوابم بیا

قبل از شکفتن نخستین

عنچه رازقی

به خوابم بیا برادر

به خوابم بیا و

از زیبایی زندگی

شعری بگو

بیا برادر

بیا...

***

اشعاری برای برادر از دست رفته

بعضی ها را هر چقدر هم که بخواهی تمام نمی شوند
حضورشان گرم است
سکوتشان خالی می کند دل آدم را
آرامش صدایشان را کم می آوری
هر دم… هر لحظه… کم می آوری شان
و اینجا من چقدر کم دارمت بهترین برادر دنیا …

***

من از واژه هایی مثل

لعنتی

ژولیده

 و بی رحم بیزارم

هر یک از آنها  برای من چیزی هستند

شبیه حس خالی شدن

از هوا و آدم و انسانیت

حتی مثل مرگ هم نیستند

تجربه تلخی هستند

بر زبان راندن آنها

گویی در دهان

طعم چیزهایی از

قبیل شوربختی،

پریشانی و قساوت مطلق

می نشیند

و جالب است که

من از وقتی تو رفته ای

هنوز معنای تازه ای

برای بعضی چیزهای زیبا

پیدا نکرده ام

فقط به این زندگی می اندیشم که

سرشار از شوربختی

 و پریشانی بی تو ماندن

است و

با قساوت مطلق بعد از تو

ناگزیر به ماندن هستم

برادرم

***

آخرین باری که تو را

دیدم به من

گفتی خواب یک فوج

پرنده را دیده ای

که بر ابرها

لانه دارند

گفتی

اصلا پرواز نمی کنند

چرا که همان جا

ماندگارند

این آخرین خواب تو بود

که در زمین

دیده بودی

و فردا

درست چند لحظه قبل از رفتنت

در نگاهت همان ابرها

و فوج پرنده ها را دیدم

ولی در چشمانت این زندگی نبود

که افول می کرد

بلکه آتشی بود

که از هستی 

به هستی دیگری

می رفت

اینچنین است

که خودم را به

نبودنت عادت می دهم

تهیه کننده : توپ تاپ