وسواس چیست؟
وسواس یکی از موارد اختلاف بسیاری از زوج هاست.بررسی کوتاه این بیماری به شما کمک می کند علت هایش را دریابید و راه مبارزه با آن را بشناسید. به این ترتیب اگر با چنین مشکلی روبرو شدید، می توانید آسان تر حلش کنید. گرچه آدمی خود وسواس را بی مورد می داند، اما حالتی است اجبارگونه که به ناچار تسلیم آن می شود. وقتی شما از فکری مزاحم یا تصوراتی بی اساس به اضطراب می افتید، دچار وسواس هستید. افکار وسواس گونه یا وسواس هایی که با بررسی و تردید همراه است معمولاً شخص را به طرف تشویق و نگرانی سوق می دهد. اعمال اجباری مثل شستن دست ها به دفعات مکرر، نظافت بیش از اندازه خانه و در و دیوار و آبکشی چند باره ظرف ها یکی از واکنش های تخفیف دهنده وسواس فکری است.
اگر در صدد یافتن ریشه وسواس هستید، باید بدانید عامل وراثت در به وجودآوردن آن نقش مهمی ندارد. وسواس بیشتر اوقات در اثر الگوبرداری از والدین جنبه عادت به خود می گیرد. بنابراین علت اساسی آن تربیت و محرومیت های شدید دوران کودکی و خطاط والدین است.
کمال طلبی، غرور کامل بودن، عدم اعتماد به نفس و احساس ناامنی در ایجاد وسواس نقش مؤثری ایفا می کنند. حال ایرادگیری، سرکوفت مدام پدر و مادر، سرزنش و ملامت را افراط در مراقبت را به آن اضافه کنیم، می بینیم که از کودک بی گناه انسانی مردد، فاقد اعتماد به نفس و مضطرب ساخته می شود.
اگر وسواس زنی ناشی از کمال طلبی باشد، مایل است همسرش بی عیب و نقص باشد و هرگاه اشتباهی مرتکب شود، او به شدت عصبی می شود و گاه به خاطر هیچ برخورد می پیچد.
شوهر وسواسی که برای فروکش اضطراب های خود به نظم و مقررات شدید پناه می برد، به همسر خود دستورهای پی دپی می دهد که در نتیجه زن دست و پای خود را گم می کند و احساس می کند دائماً تحت مراقبت شوهر است.
اگر زنی از نجاست یا آلوده شدن به شیئی کثیف ترس داشته باشد یا نسبت به آن شرطی شده باشد، ناچار است برای تخفیف اضطراب های خود به شستن و آب کشیدن ظرف های خانه روی بیاورد.
راه رفع
اختلالات وسواسی - اجباری از دیر باز یکی از پیچیده ترین و مقاوم ترین اختلالات نوروتیک ( عصبی) شناخته شده و بدون مراجعه به متخصص به آسانی درمانپذیر نیست.آنچه در اینجا می آید اقدامات است که به بهبود نسبی این مشکل می انجامد:
الف) روش حساسیت زدایی؛ با این روش از اضطراب ها و تشویق های خود کم کنید تا نیاز به واکنشی جانشینی که به نظر ارامبخش می آید، نداشته باشید.
ب) روش نیت متضاد؛ شخص وسواسی سعی می کند خود را با موقعیت های وسواسی مورد ترس روبرو سازد.یعنی به صورت ارادیبالاترین اشتباه یا شکست را در ذهن مجسم و به خود تلقین کند در بدترین شرایط هم اتفاق مهمی نخواهد افتاد.
ج) روش سیر سازی؛ آدم وسواسی باید افکار وسواس گونه خود را پشت سرهم بر زبان اورد یا آن را روی یک صفحه کاغذ بنویسید تا غیر منطقی بودنش به او ثابت شود.
د) روش مواجهه؛ آدم وسواسی باید به اشیایی که به نظرش آلوده می آید دائماً دست بزند. این روش معمولاً در درمان «فوبیا» ساده هم مؤثر است.
هـ) تقویت اعتماد به نفس و توجه شدید به ارزش های خود؛ هر قدر اعتماد به نفس بیشتر شود، اضطراب های ناشی از وسواس های فکری کاهش مییابد.
و) تغییر آب و هوا، محیط زندگی، محل کار، زندگی در جمع و حشر و نشر آدم ها در فرو نشاندن اضطراب های ناشی از وسواس فکری مؤثر است.
ز) سرانجام با نوآمختگی، روان درمانی حمایتی و دوباره سنجی که شرح آن از حوصله این بحث خارج است، می توانید وسواس خود را کاهش دهید.

وسواس هایی که ریشه عصبی ندارد و جنبه عادت به خود گرفته است مثل متابعت از الگوی والدین با خویشتن داری از بین می رود. یعنی پس از این که تشخیص دادیم وسواس برای ما مشکل پدید می آورد، می توانیم اراده کنیم و با تمرین آن را از خود دور سازیم. اما اگر وسواس از ضربه روحی سرچشمه گرفته باشد، به یقین ریشه عصبی دارد که در این صورت باید بی هیچ تأملی به روانپزشک مراجعه کنیم.
شیوه های رهایی از وسواس فکری در تصمیم گیری
1) هنگام تصمیم گیری به خود تردید راه ندهید. اجازه ندهید افکار منفی بر شما مسلط شود وگرنه نمی توانید هیچ کاری انجام بدهید. باید همیشه دیدی مثبت نسبت به توانایی های خویش داشته باشید.
2) اگر از عواقب احتمالی تصمیم خود هراس داشته باشید، قادر به تصمیم گیری نخواهید بود. فکر شکست را از خود دور کنید تا بتوانید بر وسواس خویش فائق شوید.
3) تا زمانی که کاملاً به اشتباه بودن تصمیم تان پی نبرده اید، آن را تغییر ندهید. تا رسیدن به نتیجه نهایی حوصله به خرج دهید و امری را نیمه کاره رها نکنید. از این شاخ پریدن هیچ حاصلی در بر ندارد.
4) اجازه ندهید دیگران در تصمیم گیری شما دخالت کنند، مگر این که قصد مشورت داشته باشید. در هر حال بکوشید تصمیم نهایی را خود بگیرید
5) هیچ گاه عجولانه تصمیم نگیرید. ممکن است شکست بخورید و شکست زمینه وسواس را بیشتر می کند، به طوری که دیگری قادر به تصمیم گیری نخواهد بود.

نویسنده: توپ تاپ