چند نکته برای مدیریت اقتصادی خانواده
مخارج زندگی
یکی از وظایف مرد در زندگی پرداختن نفقه و خرجی به همسر است. در این باره بیان چند نکته لازم است:
- نفقه زن، بر شوهر واجب است، اگر چه زن ، درآمد کافی داشته باشد.
- شخصی که ازدواج کرد، باید کار و تلاش کند تا بتواند نیازهای زندگی خود و همسرش را از راه حلال تأمین کند.
امام صادق(ع) می فرماید:« کسی که برای خانواده خود تلاش کند، همانند کسی است که در زاه خدا جهاد کند.
3. بسیاری از افرادی که دچار فقرند، فقرشان کاذب است. نمی خواهند، تلاش کنند و ابتکاری به خرج دهند و یا تقدیر و تدبیر در معیشت و مخارج زندگی ندارند.
4. سعی کنید، موازنه ای معقول و منطقی، بین دخل و خرج ایجاد کنید؛ اگر بر اساس توسعه طلبی های برخی همسران یا مهر نکردن مخارج غیر ضروری این موازنه به هم بخورد، یا در امر درآمد و مخارج زندگی حسابگری و انطباق و همسویی نباشد، در خانواده ناهنجاری های رفتاری پیش می آید.
بعضی ها با حقوق کارمندی، پُز مهندسی می دهند و برای جلب توجّه دیگران یا خود نمایی، بیش از توان مالی خرج می کنند و نتیجه اش پیدایش بحران در معیشت خانواده است.
امام صادق (ع) در این باره می فرماید:« مرد برای اداره منزل و خانواده خود به سه خصلت احتیاج دارد، گرچه به صورت طبیعی دارای آن صفات نباشد؛ معاشرت زیبا و توسعه در زندگی همراه با تقدیر و اندازه گیری و غیرتی که مصونیت آور باشد.
5. لازم است، زن و شوهر، به تناسب توانایی مالی خود لیستی از چگونگی اختصاص پول به جنبه های مختلف زندگی تهیه کرده و بر اساس آن عمل نمایند، همچون برنامه زیر:
یک) اجاره خانه 25% حقوق.
دو) خوراک 25 تا 35%
سه ) کفش و لباس 6 تا 10 %
چهر) آب، برق، و تلفن و گاز 4%
پنج) مسافرت و تفریح 10%
شش) مخارج میهمانی ها و هدایا 20%
هفت) پیشامدهای غیر منتظره 10 %
مهم داشتن برنامه و اندازه گیری در مخارج زندگی است و برنامه فوق، یک نمونه است و می توان آن را به گونه ای دیگر تنظیم کرد.
6. همه درآمد شما مال شما نیست؛ روزی خانوادهه است. ثبات زندگی به حُسن تقدیر است؛ بنابراین به میزان توسعه روزی باید برای خانواده توسعه داد.
پیامبر اکرم (ص) در این باره می فرماید:« از مانیست کسی که به او توسعه داده شود و او بر خانواده اش سخت گیری کند.
امام رضا (ع) می فرمایند:« بر مرد سزوار است، بر خانواده اش توسعه دهد تا مرگ او را ارزو نکنند.
7. خرج های روزمره را بنویسید تا در محاسبه ای که بر مخارج زندگی می کنید، بخش های اضافی آن را کم کنید. باید یک از دو سختی را بپذیرید:یا زیر بار قرض و کسری بودجه همیشگی زندگی بروید و یا خرج های زندگی را کم وبر تلاشتان بیفزایید.
برای جلوگیری از ولخرجی و خرج های بیهوده ، کم تر پول همراه ضروری صرف نظر خواهید کرد. چه بسا ممکن است، برای داشتن پول به خانه باز گردید و در همین فاصله از خرید بیهوده چشم بپوشید.
8. اگر همسرتان، عاقل و با تدبیر است؛ در آمدهای خود را نزد او بگذارید و با هماهنگی او مخارج زندگی را تنظیم کنید و اگر تدبیر لازم را در تنظیم مخارج زندگی ندارد، خود با برنامه ریزی صحیح مخارج خود را طبق درآمدتان تنظیم کنید.
9. تردیدی نیست که بسیاری از اوقات ممکن است، انسان به کسانی بدهکار باشد که در کوتاه مدّت یا زمانی نسبتاً طولانی بدهی خود را می پردازد و این یک مسأله طبیعی است؛ ولی باید پذیرفت که برخی مردم در این باره بیشتر هب زحمت می افتند به تعبیر دیگر در بسیاری از اوقات که بدهکار بودن لازم نیست خود را بدهکار می نمایند و خریدهای غیر ضروری کرده و خود را گرفتار قرض می کنند.
پیامبر (ص) در این باره می فرماید:« از قرض بپرهیزید که غم شب و ذلّت روز است»
بنابر این تا آن جا که می توانید زیر بار قرض نروید.
10. نیازهای زندگی سه گونه است:
الف) نیازهای ضروری، مانند: تهیه غذا، لباس ، مسکن در حد مناسب
ب) نیازهای رفاهی، همچون: داشتن ت لفن، وسیله نقلیه، لباسشویی.
ج) نیازهایی که نه از ضروریات زندگی است و نه رفاه محسوب می شود؛ بلکه نوعی خود نمایی و چشم و هم چشمی است. همچون خرید لوسترها تابلو ها، فرش ها لوازم صوتی و تصویری گران قیمت و ...
11. در هر شرایطی ، قسمتی از درآمد خود را پس انداز کنید.
12. از چشم و هم چشمی های مادّی به شدّت بپرهیزید.
13. برای خریدهای مهم زندگی، با اهل خبره مشورت نمایید تا در صورت داشتن توان مالی جنسی مرغوب بخرید.
حضرت علی (ع) می فرماید:« هر کس با اهل خبره مشورت کند در عقل و دانش آن ها شرکت می جوید.»
سعی کنید، بدون مشورت ریسک نکنید؛ زیرا بسیارند جوانانی که در آغاز زندگی زناشویی، بدون تفکر و مشورت، دست به ریسک هایی زده اند تا بتوانند به راحتی به مال و ثروت برسند امّا سرانجامی جز شکست و بدبختی برای آنان نداشته است.
نویسنده و تهیه کننده: توپ تاپ