دندان از چه تشکیل شده است ؟
دندان ساختاری سخت و استخوان مانند است که در دهان اکثر مهره داران وجود دارد . دندانهای پیشین و نیش برای بریدن و تکه تکه کردن غذا و دندانهای آسی برای خرد کردن و له کردن آن به کار می روند .دندانهای جانوران مختلف بر اساس نوع رژیم غذایی آنها تکامل یافته اند . گیاهخواران ، اسیاهای تکامل یافته تری دارند . دندان های پیشین جوندگان بسیار بلندند . دندانهای انسان با رژیم غذایی او که مخلوطی از گیاهخواری و گوشتخواری است متناسب شده اند .
انسان به هنگام تولد ، دندان ندارد . نخستین دندانها از شش ماهگی به بعد ظاهر می شوند . به این دندانها ، دندانهای شیری می گویند . بین سنسن شش تا 1 سالگی دندانهای شیری می افتند و به جای آنها دندانهای همیشگی در می آیند. تعداد دندانهای شیری ده عدد در هر آرواره است .در انسان بالغ 32 دندان همیشگی در دو آرواره پایین و بالا وجود دارد .هر دندان از دو قسمت به نام عاج و ریشه تشکیل شده است . سطح تاج را ماده یا سخت به نام مینا پوشانده است . مینا سخت ترین ماده بدن است و بیش از 96 درصد آن را املاح آهکی و بقیه را یک پروتئین مخصوص تشکیل داده است . در زیر مینا ، عاج دندان قرار گرفته است . سختی عاج کمتر از میناست . درون عاج ، مغز قرار دارد. بافتهای زنده دندان در مغز دندان واقع اند و عبارتند از بافت پیوندی ، رگهای خونی ، و اعصاب . سطح ریشه توسط ماده ای به نام ساروج پوشانده می شود .
پوسیدگی متداول ترین مشکل دندان است و به فراوانی در بین مردم دیده می شود . پس از خوردن غذا ، قند موجود در آن محیط مناسبی برای رشد باکتریهای مضر به وجود می آورد . در اثر عمل این باکتریها بر مواد غذایی ، اسیدهایی در دهان تولید می شود که باعث حل شدن مینای دندان می شوند . عاج دندان در نقطه ای که مینا حل شده است ، بدون محافظ می ماند و شروع به پوسیدگی و فساد می کند . پوسیدگی دندان ممکن است به تدریج توسعه پیدا کند و به ریشه برسد ، تا قبل از این مرحله ، شخص احساس درد نمی کند ، ولی وقتی پوسیدگی به ریشه می رسد ، درد دندان آغاز می شود . نوشیدن آب بسیار گرم یا سرد نیز برای دندان مضر است و می تواند موجب ترک خوردن آن شود . برای جلوگیری از پوسیدگی دندان باید آن ها را مرتب مسواک زد و همواره تمیز نگه داشت.