سرطان چیست ؟
سرطان نوعی بیماری است که در آن ، سلولها بدون کنترل تکثیر می شوند و بافتهای سالم را از بین می برند . سرطان بیماری خطرناکی است که هنوز درمان قطعی و موثری برای آن کشف نشده است . هر ساله هزاران نفر در سراسر جهان در اثر ابتلا به سرطان جان می سپارند . بددن انسان از تعداد زیادی سلول به وجود آمده است رشد فیزیکی در نتیجه تقسیم سلولی در بسیاری از بافتهای بدن صورت می گیرد . در واقع در اثر همین تقسیم سلولی است که سلولهای جدید جایگزین سلولهای فرسوده و پیر می شوند . رشد و تقسیم سلولی روندی سازمان یافته است و تحت کنترل فاکتورهای خاصی انجام می شود . در سرطان ، سیستم کنترل از بین می رود و میلوین ها سلول تولید می شوند که از اجتماع آنها توده ای به نام تومور به وجود می آید .
تومورهای دو نوع اند : بدخیم و خوش خیم . تومورهای بدخیم ، سرطانی و خطرناک اند ولی تومورهای خوش خیم ، بی خطرند و منجر به سرطان نمی شوند .سلولهای سرطانی می توانند از تومور جدا شوند و از طریق جریان خون خود را به سایر نقاط بدن برسانند . این سلولها در دیگر اندامها و بافتها تکثیر شده ، باعث پیدایش تومورهای بیشتری می شوند ، به این حرکت سلولهای سرطانی ( متاستاز) می گویند . اگر تومورهای سرطانی از بین نروند نهایتا اندامهای حیاتی بدن را نابود می کنند و باعث مرگ می شوند.
سلولهای سرطانی می توانند در هر نقطه ای از بدن رشد کنند. در انسان بیش از 100 نوع سرطان شناخته شده وجود دارد . شایعترین انواع سرطان عبارتند از : سرطان پوست ، سرطان ریه ، سرطان خون ، سرطان رحم ، سرطان تخمدان ، سرطان دستگاه لنفاوی ، سرطان دهان ، سرطان حنجره و سرطان سینه. سرطان پوست رشد آرامی دارد و به سایر قسمت های بدن سرایت نمی کند . سرطان ریه بیشتر در مردها و در افراد سیگاری دیده می شود .سرطان سینه و رحم میان زنان شایع است .
فاکتورهای مختلفی در ایجاد سرطان دخالت دارند و باعث سرطانی شدن سلولها می شوند . از جمله این فاکتورها می توان به مواد شیمیایی گوناگون ؛ تشعشعات و ویروسها اشاره کرد . برخی از سرطانها ارثی اند . سرطان ریه و حنجره بیشتر در میان افراد سیگاری شایع است . تابش اشعه ماورای بنفش خورشید نیز می تواند سلولهای پوست را به سلولهای سرطانی تبدیل کند .
درمان سرطان به سه روش انجام می گیرد که عبارتند از : جراحی ، پرتودرمانی ، و شیمی درمانی . اگر سرطان در مراحل اولیه و قبل از متاستاز کشف شود ، جراح می تواند تومور را از بدن بیمار خارج کتد . در این حالت ، بیمار بهبود می یابد . در اکثر موراد برای تشخیص خوش خیم یا بدخیم بودن تومور ، جراحی کوچکی انجام می شود که به آن بیوپسی (بافت برداری) می گویند . بیوپسی نوعی نمونه برداری از سلولها و آزمایش آنها برای تشخیص نوع تومور است . در پرتودرمانی از اشعه ایکس یا گاما که توسط مواد رادیواکتیو تولید می شوند برای از بین برد توده سرطانی استفاده می کنند . روش سوم استفاده از داروهای ضد سرطان به منظور کوچک ساختن تومور یا تخریب سلولهای سرطانی است که به آن شیمی درمانی می گویند.
امروزه موفقیت های چشمگیری در زمینه ی درمان سرطان به دست آمده است . از جمله روشهای جدیدی که برای درمان سرطان به کار می روند می توان به استفاده از لیزر و تزریق ویروسها و مواد شیمیایی خاصی که بدون اسیب رساندن به بافتهای سالم ، سلولهای سرطانی را شناسایی و نابود می کنند اشاره کرد.