سیاه شدن بخشی از ناخن پا و یا کل آن می‌تواند هشداردهنده باشد. خوشبختانه سیاهی ناخن پا عموماً خطرناک نیست و به آسانی قابل درمان می‌باشد. مناسب‌ترین روش درمان سیاهی ناخن پا با توجه به عامل ایجاد آن تعیین می‌گردد. دو عامل مهم که منجر به سیاهی ناخن پا می‌گردد عبارتند از: وارد شدن آسیب و جراحت به بستر ناخن پا و همچنین رشد عفونت‌های قارچی در بستر ناخن. از دیگر عوامل سیاه شدن رنگ ناخن پا می‌توان به اختلالات سیستمیک، داروها و اختلالات التهابی اشاره کرد. در مواردی نادر وجود لکه و رگه‌های سیاه رنگ در زیر ناخن را می‌توان با بروز ملانوما (نوعی از سرطان پوست) در بستر ناخن مرتبط دانست. لازم است برای پی‌بردن دقیق به عامل اصلی سیاهی ناخن پا به پزشک مراجعه نمایید تا پزشک در درمان سیاهی ناخن پا به شما کمک کند.

درمان سیاهی ناخن ناشی از جراحت

عامل اصلی سیاهی ناخن پای خود را وارد آمدن آسیب و جراحت بدانید و در پی نشانه‌های آن باشید. بمنظور کشف عامل اصلی سیاهی ناخن پا نخست به این موضوع فکر کنید که آیا ناخن پای شما دچار صدمه شده‌است یا خیر؟ وارد شدن آسیب و جراحت به ناخن پا سبب تجمع خون در زیر ناخن می‌شود که در نهایت منجر به سیاه رنگ شدن ناخن پا می‌گردد که به آن هماتوم می‌گویند. در اینگونه مواقع ممکن است درد و یا فشار را در بستر ناخن پای خود احساس کنید. در برخی موارد کاملاً مشخص است که آسیب و جراحت دلیل اصلی سیاهی ناخن پای شماست، به عنوان مثال در مواقعی که شیء سنگینی بر روی انگشت پای شما افتاده‌ باشد و یا انگشت پای خود را به جایی کوبیده باشید، در برخی موارد نیز استفاده مداوم از کفش‌های تنگ منجر به سیاه شدن ناخن پای شما می‌گردد، همچنین ممکن است دویدن، کوه‌نوردی و یا ورزش مداوم سبب سیاهی ناخن پای شما شده باشد.

روش درمانی معروف به RICE را برای درمان سیاهی ناخن پای خود به‌کار گیرید. اگر آسیب و در نتیجه آن هماتوم ایجاد شده در بستر ناخن شما زیاد جدی نیست و درد زیادی ندارد، می‌توانید سیاهی ناخن پای خود را بدون کمک پزشکی و با به‌کارگیری روش RICE در خانه درمان نمایید. مراحل درمانی در این روش عبارتند از: استراحت (Rest)، به کارگیری یخ در محل آسیب دیدگی (Ice)، فشار یخ بر روی محل مربوطه (Compression) و بالا نگه داشتن پا (Elevation). روش توضیح داده شده را بمنظور به حداقل رساندن تورم و درد بلافاصله پس از ایجاد جراحت به‌کار گیرید. در ادامه به طور دقیق به معرفی و بررسی این روش درمانی پرداخته شده است:

استراحت (Rest): تا حد ممکن از به‌کارگیری انگشت آسیب‌دیده اجتناب نمایید، به عنوان مثال از پیاده‌روی، دویدن و سایر فعالیت‌های مشابه به مدت چند هفته پس از آسیب‌دیدگی خودداری کنید.

یخ (Ice): یک بسته یخ را در میان پارچه قرار دهید و به مدت 20 الی 30 دقیق بر روی محل آسیب‌دیده قرار دهید تا درد و تورم ناشی از جراحت را کاهش دهد. لازم است این کار را بطور مداوم در طول روز انجام دهید.

فشار (Compression): انگشت آسیب دیده را با بستن باند و وارد نمودن فشاری ملایم تسکین دهید. این کار سبب به حداقل رسید تجمع خون در زیر ناخن شما خواهد گردید.

بالا نگه داشتن پا (Elevation): با بالا گرفتن پا بالاتر از سطح قلب، تورم ایجاد شده در انگشت پا را کاهش دهید، به عنوان مثال هنگام خواب پاهای خود رو بر روی بالش قرار دهید. این کار منجر به کاهش تورم انگشت پا و همچنین کاهش تجمع خون در بستر ناخن می‌گردد.

به منظور کاهش احساس درد از مسکن استفاده نمایید. اگر آسیب وارد شده به انگشت پای شما درد‌آور است، با مصرف مسکن درد خود را تسکین دهید. برخی از داروهایی که از آن‌ها می‌توانید به عنوان مسکن و کاهش‌دهنده تورم و التهاب استفاده نمایید عبارتند از: ایبوپروفن (مورتین)، ناپروکسن و استامینوفن. لازم به ذکر است که پیش از استفاده از آسپرین و یا داروهایی که حاوی آسپرین هستند با دکتر خود مشورت کنید، زیرا ممکن است خونریزی در زیر ناخن شما را تشدید کنند.

در صورتی که علائم ناشی از جراحات وارده به انگشت پای شما شدید باشد به دکتر مراجعه نمایید. در برخی موارد، درمان خانگی هماتوم ممکن نیست و باعث تشدید آن می‌گردد، لذا به هنگام احساس درد شدید در ناحیه آسیب دیده و همچنین مشاهده خونریزی غیر‌قابل‌کنترل به پزشک خود مراجعه نمایید. دکتر ممکن است سوراخی را با کمک سوزن و یا لیزر در زیر ناخن پای شما ایجاد کند تا مسیری برای خروج خون جمع شده ایجاد گردد. در مواردی که آسیب وارد شده به ناخن شدید باشد یا نشانه‌هایی از عفونت در زیر ناخن مشاهده گردد، لازم است که ناخن از بستر آن جدا شود. لذا در چنین مواردی مراجعه به دکتر بسیار ضروری است.

در صورت مشاهده علائم عفونت در محل آسیب دیده، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. در صورت مشاهده علائمی چون جاری شدن چرک یا دیگر مایعات از زیر ناخن، افزایش درد و تورم، قرمز شدن اطراف ناخن آسیب‌دیده، وجود رگه‌های قرمز رنگ در اطراف ناخن و تب به دکتر مراجعه نمایید تا عفونت ایجاد شده در منطقه آسیب دیده را درمان کند. لازم به ذکر است که احتمال بروز عفونت در محل ناخن جدا شده از بستر بسیار بیشتر است که بایستی سریعاً اقدامات درمانی انجام گردد.

در حین پروسه درمانی از وارد شدن دیگر جراحات به ناخن پا جلوگیری نمایید. بعد از وارد شدن جراحت اولیه، ناخن پا به زمان و TLC نیاز دارد تا کاملاً بهبود یابد. از کفش‌های سربسته با فضای داخلی کافی استفاده نمایید تا از انگشتان پای شما در برابر هرگونه آسیب احتمالی مجدد محافظت کند. از دیگر اقدامات مورد نیاز برای محافظت از انگشتان پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

به بهداشت ناخن‌های پای خود توجه ویژه داشته باشید، همچنین از لاک و یا دیگر مواد مصنوعی پرهیز نمایید زیرا به‌کارگیری اینگونه مواد باعث کند شدن روند درمان می‌شوند و همچنین عفونت موجود در زیر ناخن آسیب‌دیده را تشدید می‌کنند.

از کفش‌های راحتی استفاده نمایید، بخصوص در مواقعی که ورزش می‌کنید. توصیه می‌شود که بند کفش‌های خود را محکم ببندید تا به هنگام حرکت باعث تشدید جراحت انگشتان پای شما نگردد.

از جورابهای ضخیم و جاذب رطوبت استفاده نمایید تا پاهای شما را نرم و عاری از رطوبت نگه دارند. رطوبت باعث تشدید عفونت انگشتان پای شما خواهد شد.

انگشتان جراحت دیده را با نواری ببندید تا از وارد آمدن جراحت مجدد به آن‌ها جلوگیری گردد. انجام این کار را بخصوص در مواقع ورزش و یا پیاد‌روی فراموش نکنید.

 درمان‌های تجویز شده را به مدت چند ماه به‌کار گیرید تا انگشت پای جراحت‌دیده کاملاً درمان گردد. جایگزین شدن ناخن نو منجر به از میان رفتن سیاهی ناخن می‌شود که این پروسه 6 الی 9 ماه به طول خواهد انجامید. لازم به ذکر است که حتی در صورتیکه دکتر ناخن پای آسیب‌دیده را کاملاً جدا نکند، این اتفاق به مروز زمان محقق خواهد شد که در نتیجه آن ناخن‌های جدید شروع به رشد خواهند کرد. در صورت وارد شدن آسیب شدید به بستر ناخن، ممکن است روند رشد مجدد ناخن جدید با مشکل مواجه شود.

درمان عفونت قارچی ایجاد شده در ناخن پا

به علائم ایجاد عفونت قارچی در زیر ناخن پا توجه ویژه داشته باشید. ایجاد عفونت قارچی در زیر ناخن سبب تیرگی ناخن پا می‌گردد. از دیگر علائم وجود عفونت قارچی در زیر ناخن پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ضخیم شدن و تاب خوردگی ناخن پا

تغییر رنگ سفیدی ناخن به زرد متمایل به قهوه‌ای

فاسد و شکننده شدن ناخن پا

ایجاد بوی نامطبوع

برای تشخیص درست علت سیاهی ناخن پا به پزشک مراجعه نمایید. ممکن است عوامل دیگر، علائمی مشابه با رشد قارچ داشته باشد، لذا مراجعه به پزشک بسیار ضروری است. پزشک از عفونت موجود در زیر ناخن نمونه‌برداری خواهد کرد و با انجام آزمایشات متععد به بررسی نوع عفونت خواهد پرداخت، همچنین پزشک ممکن است تکه‌ای از ناخن شما را برای انجام آزمایش جدا کند. لازم است بیمار با پزشک خود درباره علائم دیگر، داروهایی که استفاده می‌کند و همچنین سایر بیماری‌های خود صحبت نماید تا پزشک را در درمان خود یاری دهد.

برای درمان عفونت موجود در زیر ناخن پا از داروی ضد قارچ استفاده نمایید. پزشک ممکن است پیش از تجویز سایر انواع درمان‌ها استفاده از داروهای OTC را جهت از میان بردن آلودگی برای شما تجویز کند. کرم یا پماد ضد قارچ را خریداری کرده و طبق دستورالمعل پزشک از آن استفاده نمایید. نخست ناخن‌های خود را تمیز و مرتب نمایید سپس اقدام به استعمال دارو کنید، لازم به ذکر است که تمیز کردن ناخن روند بهبود را سرعت می‌بخشد. همچنین بمنظور نفوذ بیشتر دارو، از کرم‌های بر پایه اوره استفاده نمایید.

از دکتر خود بخواهید تا داروهای ضد قارچ موضعی را برای شما تجویز نماید. اگر عفونت موجود در زیر ناخن شما به داروهای OTC واکنش نشان ندهد، لازم است دکتر از کرم‌های ضد قارچ موضعی، پمادها و لاک‌های مخصوص استفاده نماید، همچنین می‌توان این داروها را به همراه داروهای خوراکی جهت پاک کردن عفونت قارچی به کار برد، لذا داروهای تجویز شده پزشک را با دقت مصرف کنید. داروهای موضعی ضد قارچ عبارتند از: آمورولفین، سیکلوپیروکس، افیناسونازول و تاوابورول. پمادهای ضد قارچی باید بطور روزانه مورد استفاده قرار گیرند، در حالی که برخی از آن‌ها تنها یکبار در هفته مصرف می‌شوند. برخی از داروهای ضد قارچ مانند لاک هستند و بایستی روزانه مورد استفاده قرار گیرند. برای مؤثر بودن روند درمان بایستی داروهای تجویز شده را چندین هفته مصرف نمایید.

از دکتر خود بخواهید تا برای شما داروهای ضد قارچ خوراکی تجویز کند. اگر پس از استفاده از داروهای تجویز شده OTC و همچنین داروهای ضد قارچ موضعی عفونت زیر ناخن‌های شما بهبود نیافت، لازم است داروهای ضد قارچی قوی‌تری چون لامیسیل و اسپورانوکس مصرف نمایید، این داروها به از میان بردن آلودگی ‌های قارچی موجود در زیر ناخن‌های شما کمک خواهند کرد و همچنین باعث رشد مجدد ناخن‌های سالم می‌گردند. لازم است داروهای تجویز شده را به مدت 6 الی 12 هفته مصرف کنید، همچنین ممکن است رشد مجدد ناخن‌های سالم چند ماه زمان ببرد، بنابراین لازم است در طول مدت درمانی صبور باشید. داروهای ضد قارچی خوراکی نسبت به سایر انواع داروها ممکن است دارای عوارض به مراتب بیشتری باشند، لذا همواره به منظور کسب اطمینان از روند درست درمان با دکتر خود در ارتباط باشید.

به منظور درمان عفونت‌های شدیدتر لازم است که ناخن را از بستر آن جدا نمایید. در صورتیکه داروهای تجویز شده تأثیر مثبتی از خود نشان ندهند و یا عفونت بسیار شدیدتر از حد معمول باشد، لازم است که ناخن از بستر آن جدا گردد تا دارو مستقیماً بر روی محل مربوطه قرار گیرد. دکتر ممکن است با کمک داروهای شیمیایی و یا با عمل جراحی اقدام به جدا کردن ناخن نماید. رشد مجدد ناخن پس از جدا کردن آن ممکن است حداکثر تا یک سال به طول بیانجامد. اگر این روش مؤثر نباشد دکتر ممکن است تصمیم به حذف همیشگی ناخن بگیرد تا از رشد عفونت قارچی جلوگیری به عمل آورد.

درمان ملانوما در ناخن پا

ناخن پای خود را بمنظور کشف علائم ملانوما مورد بررسی قرار دهید. ملانوما نوعی کبودی تیره در بستر ناخن می‌باشد که به هنگام وارد آمدن آسیب و جراحت ایجاد می‌شود. به هنگام مشاهده چنین علامتی و در مواقعی که علائم جراحت در انگشت پای شما وجود نداشت، سریعاً بمنظور بررسی به پزشک خود مراجعه نمایید. علائم بیماری ملانوما عبارتند از:

رگه‌های سیاه و یا قهوه‌ای رنگ در زیر ناخن که به مروز زمان رشد می‌کنند، بخصوص رگه‌هایی که از نوک ناخن تا پایه بستر ناخن گسترش یافته‌اند.

کوفتگی و یا لکه‌ای سیاه رنگ که با رشد ناخن هیچ حرکتی نمی‌کند.

جدا شدن ناخن از بستر آن

تیرگی پوست در اطراف ناخن پا

ترک برداشتن، نازک شدن و تاب خوردن ناخن پا

خونریزی بستر ناخن

برای تشخیص درست بیماری سریعاً به پزشک خود مراجعه نمایید. اگر فکر می‌کنید که به سرطان پوست دچار شده‌اید بدون از دست دادن زمان به پزشک مراجعه کنید تا روشی برای درمان آن برای شما تجویز گردد. لازم به ذکر است که درمان ملانوما در صورت تشخیص سریع به مراتب راحت‌تر است. پزشک شما مقداری از بستر ناخن شما را بمنظور انجام آزمایش جدا خواهد کرد تا به بررسی دقیق عامل بیماری یا سلول‌های سرطانی بپردازد. در صورتی که آزمایش ملانوما مثبت تشخیص داده شود و سرطان شروع به گسترش کرده باشد، پزشک از غدد لنفاوی اطراف محل نیز نمونه برداری خواهد کرد.

با عمل جراحی اقدام به از میان بردن ملانوما کنید. بهترین درمان برای درمان ملانوما، حذف بافت‌های سرطانی اطراف محل آلوده ‌شده است، لذا با توجه به عمق سرطان پوست و میزان گسترش آن، پزشک ممکن است اقدام به حذف کل ناخن و یا قسمتی از انگشت آلوده‌ شده نماید. اگر ملانوما به بافت‌ها و یا غدد لنفاوی اطراف محل نیز سرایت کرده باشد، بمنظور درمان جراحی، شیمی درمانی و یا پرتو درمانی لازم خواهد بود. اگر هنوز ملانوما در برخی نقاط باقی مانده باشد، پزشک با به‌کارگیری سایر درمان‌ها اقدام به پاک کردن سلول‌های سرطانی خواهد نمود. لازم است بعد از انجام مراحل درمانی با پزشک خود در ارتباط باشید تا از طی شدن درست روند درمانی اطمینان حاصل نمایید.

---

در ادامه ببینید:

چگونه لکه های سفید روی ناخن را از بین ببریم

راه های درمان درد ناخن پا

تشخیص و شیوه درمان بیماری اونیکولیز

---