مسمومیت غذایی در کودکان
چگونه میتوان گفت که کودک مبتلا به مسمومیت غذایی شده است؟
چگونه میتوان گفت که نوع مسمومیت غذایی او کدام است؟
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
چه چیز میتواند علائم کودک را تسهیل بخشد؟
چه زمان کودک میتواند غذا خوردن عادی خود را شروع کند؟
چگونه میتوان کودک را در مواجهه با مسمومیت غذایی حفظ کرد؟
چگونه میتوان گفت که کودک مبتلا به مسمومیت غذایی شده است؟
علت مسمومیت غذایی مصرف غذا یا آب آلوده به نوعی باکتریست که تفکیک آن از ویروس شکمی امکان پذیر نمی باشد. این ویروس شکمی معمولا روی دست ها وجود دارد و از این طریق به دهان فرد منتقل می شود. علائم زیر به صورت همزمان در کودک دیده می شود: استفراغ، اسهال، سرگیجه و اغلب تب
اگر کودک شما دچار مسمومیت غذایی شده علائم ظرف 2 تا 48 ساعت بعد از خوردن غذا در او دیده می شوند و معمولا به مدت 1 تا 2 روز و گاهی اوقات در شرایط حادتر بیش از یک هفته در کودک وجود دارند.
چگونه میتوان گفت که نوع مسمومیت غذایی او کدام است؟
آزمایش خون، مدفوع و باقیمانده ی مواد غذایی در موارد لزوم به شناسایی باکتری ها می انجامد اما اغلب پزشک نیازی به شناسایی علت آن ندارد زیرا بدون در نظر گرفتن ان درمانی مشابه انجام می شود(در واقع درمانی مشابه برای ویروس شکمی وجود دارد). اگرچه استثنائاتی نیز در این زمینه وجود دارد. اگر در مدفوع کودک خون مشاهده شود پزشک آزمایشاتی را برای او در نظر می گیرد تا این اطمینان حاصل شود که مسمومیت غذایی او به دلیل باکترهای اشریشیا کلی، شیگلا و یا سالمونلا نمی باشد. طبق مراکز کنترل و پیشگیری بیمای (CDC ) ، شایع ترین عفونت های ناشی از مود غذایی توسط باکتری های کمپیلوباکتر ،سالمونلا، اشریشیا کلی او 157:اچ 7 و همچنین توسط گروهی از ویروس ها به نام نوروویروس ها ایجاد شود.
بوتولیسم خیلی شایع نیست اما شیوع آن در بین کودکان بیشتر است. در اینجا به بررسی باکتری ها می پردازیم:
کمپیلوباکتر به عنوان شایع ترین میکروارگانسیم در ایجاد مسمومیت غذایی شناخته شده است. این میکروارگانیسم از طریق مصرف طیور خام ، پخته نشده یا شیر خام منتقل می شود اما کودک شما می تواند از طریق آب الوده آن را دریافت کرده باشد. اما معمولا از شخصی به شخص دیگر منتقل نمی شود اما اگر شرایطی برای ان فراهم شود امکان انتقال وجود دارد (اگر کودک مبتلا دچار اسهال باشد برای مثال تعویض پوشک کودک می تواند امکان انتقال آن را فراهم کند.
باکتری همچنین می تواند از طریق مدفوع گربه یا سگ منتقل شود. کمپیلوباکترها اغلب ناشناخته هستند زیرا اغلب هیچ علائمی برای شناسایی آن وجود ندارد. اما علائم میتوانند به صورت تهوع، استفراغ ، اسهال خونی، گرفتگی و درد شکمی خود را نشان دهند. و اغلب دو تا پنج روز و گاهی اوقات تا ده روز در بدن باقی می مانند.
سالمونلا در تخم مرغ خام یا پخته نشده، مرغ و گوشت، شیر یا محصولات لبنی خام و غذاهای دریایی وجود دارند و توسط غذاسازان پخش و منتشر می شوند. خزندگانی مانند ایگواناها ، لاک پشت ها، مارمولک ها و مارها که به عنوان حیوانات خانگی نگهداری میشوند میتوانند سالمونلا را منتقل کنند. در بیشتر موارد، اگر کودک در معرض سالمونلا باشد، دچار تب، اسهال و گرفتگی های شکمی می شود و لکه های ریز صورتی رنگ روی پوست او ظاهر می شود.
معمولا 8 تا 48 ساعت بعد از تماس علائم آن شروع می شوند و به مدت 1 تا 2 روز در بدن فرد باقی می مانند. اگرچه که بعضی اوقات ماندگاری آنها بیش از یک هفته هم می باشد. و باکتری به مدت چندین ماه در بدن فرد بیمار وجود دارد. دو سوم بیماران مبتلا به سالمونلا زیر بیست سال سن دارند. در یک کودک کم سال و شخصی با سیستم ایمنی ضعیف تر سالمونلا میتواند به جریان خون فرد حمله کند و زندگی فرد را مورد تهدید قرار دهد.
اشریشیا کلی او 157:اچ 7 از طریق غذا یا آب الوده به میکروارگانیسم های موجود در مدفوع گاوی منتقل می شوند(اگر شخص مبتلا به اشریشیا پس از توالت دست های خود را نشوید میتواند ان را به شخص دیگر انتقال دهد). اشریشیا میتواند همراه با تب و گاهی اوقات اسهال خونی و درد های شکمی شدید باشد.
یک سویه ی اشریشیا به نام E.Coli 0157:H7 میتواند باعث بیماری طولانی مدت در فرد شود. در نوزادان و کودکان مبتلا به این سویه زندگی فرد مورد تهدید قرار می گیزد و اغلب فرد نیازمند بستری شدن در بیمارستان است. علائم بیماری در 8 تا 48 ساعت خود را نشان داده بعد از اینکه فرد غذای الوده به باکتری را مصرف کرده و این باکتری به مدت 2 تا 5 روز در بدن فرد باقی می ماند.
نوروویروس ها همچنین ویروس Norwalk-like یا کالکسی ویروس نامیده می شوند زیرا متعلق به ویروس Calciviridae میباشد. این ویروس شایع اغلب شناسایی نمی شود زیرا تست ازمایشگاهی خاصی برای آن وجود ندارد. استفراغ حاد یکی از علائم آن است و حدود 24 تا 48 ساعت بعد از تماس با ویروس خود را نشان میدهد اگر چه علائم آن در 2 ساعت اولیه نشان داده میشود. نوروویروس ها از طریق غذا،ظروف و سطوح آلوده منتقل می شوند. از آنجا که بسیار مسری است به راحتی در مهد کودک ها و خانه ها پخش می شوند. سویه های مختلف نوروویروس وجود دارد بنابراین ایجاد ایمنی در برابر آنها سخت به نظر میرسد. یک نمونه از نوروویروس ها که معمولا بعد از یک یا دو روز از بین میرود اما در این حین اطمینان یابید که کودک به دلیل استفراغ دچار کمبود اب نشده باشد.
بوتولیسم بسیار نادر میباشد. فقط حدود 12 مورد آن هر سال در ایالت متحده دیده شده است. اما میتوان گفت شکل نگران کننده ی مسمومیت غذایی است به دلیل اینکه زندگی فرد را تهدید میکند. این سویه ی باکتری در خاک یافت می شود. اما اکثر اوقات از غذای کنسرو نشده ی نامناسب، به خصوص سبزیجات کنسروشده ی خانگی، گوشت خوک و ژامبون، ماهی دودی و نپخته و عسل منتقل می شود. بوتولیسم هنگامی رخ میدهد که کودک باکتری یا اسپورهای آن را بخورد و سپس باکتری در دستگاه گوارش او رشد می یابد( به همین دلیل شما نباید به نوزاد قبل از سال اول تولد عسل بدهید). علائم در کودکان شامل یبوست، ضعف (فقدان تونوس ماهیچه های، گریه و مکیدن ضعیف)، افتادگی پلک ها و سوء تغذیه ی به علت مشکل در بلع میباشد (کودک علیرغم ضعف شدید هوشیار خواهد بود). اگر کودک درمان نشود بوتولیسم می تواند به فلج عضلانی ختم شود. علائم معمولا در 8 تا 36 ساعت بروز می کند و خود را نشان میدهد.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
شما به پزشک خود این اطلاع رسانی را داشته باشید که چه اتفاقی افتاده که کودک شما به مسمومیت غذایی مبتلا شده است. او میتواند تصمیم بگیرد که آیا علائم کودک شما نیاز به مراجعه به مطب پزشک را دارد یا خیر. در مورد هر کدام ار علائم زیر به پزشک خود بگویید:
تبی که 100.4 درجه ی فارنهایت است اگر کودک شما 2 ساله یا کمتر از ان است. 101 درجه ی فارنهایت اگر کودک 3 تا 6 ماهه است، 103 درجه ی فارنهایت اگر کودک شما بیش از 6 ماه دارد.
استفراغ بیش از سه روز
گرفتگی بیش از حد (که ممکن است علائم درد شکمی باشد)
وجود خون در مدفوع
شکم متورم و سخت
همچنین به علائم کلاسیک مثل کمبود اشک، بیش از 6 ساعت بدون پوشک مرطوب، ادرار زرد تیره رنگ، بی حالی و خشکی دهان به هوش باشید. اگر این اتفاق افتاد پزشک کودک شما را به علت هیدراتاسیون IV در بیمارستان بستری می کند( یا حداقل کودک را برای چندین ساعت در بیمارستان بستری می کند). شانس با شما یار بوده است و کودک شما ظرف چند روز بعد از بیمارستان مرخص می شود و سلامتی خود را طی چند روز بدست می آورد.
اگر نگران این هستید که کودک شما دچار مسمویت غذایی شده است و دسترسی به پزشک ندارید. با پزشک خود صحبت کنید یا کودک را به اورژانس منتقل کنید.
اگر کودک دچار مشکلات تنفسی یا بلع و کم ابی شده است با 911 تماس حاصل فرمایید.
چه چیز می تواند علائم کودک را تسهیل کند ؟
اگر کودک پستان یا بطری شیر را گرفت (شما می خواهید کودک به صورت عادی غذای خودش را ادامه دهد) دکتر به کودک دادن مایعات حاوی محلول الکترولیت (مثال پریالیت ها ) را پیشنهاد می دهد تا جایگزین مایعات و الکترولیت های (نمک و مواد معدنی ) شوند که کودک از دست داده است (از دادن آب میوه و نوشابه خودداری کنید به دلیل اینکه علائم را تشدید می کنند ) پزشک به شما خواهد گفت که کودک به چه مقدار مایعات بر حسب سن و وزنش نیاز دارد. اگر کودک تب داشت از دکتر مقدار دوز مناسب استامینوفن یا ایبوپروفن را بپرسید و هرگز به کودک خود آسپرین ندهید زیرا این امر او را مستعد ابتلا به سندرم ریه که یک بیماری نادر است می کند.
چه زمان کودک می تواند غذا خوردن عادی را شروع کند ؟
زمانی که اسهال و استفراغ کودک کاهش یافت و اشتهایش بازگشت ،پزشک به شما پیشنهاد خواهد داد که از دست دادن محلول الکترولیت به کودک خودداری کنید همانطور که که شما کم کم دادن دیگر مایعات و غذای سالم را شروع می کنید به دنبال نشانه ها و علائم فرزندتان ،کودک به شما این اطلاع رسانی را می کند که کودک گرسنه است .آکادمی آمریکائی مرتبط با بیماری کودکان توصیه می کند که کودکان رها یافته از مشکلات شکمی ، رژیم غذایی نرمال را از سر می گیرند یکی از موارد کربوهیدرات های پیچیده (مانند نان غلات و برنج ) گوشت بدون چربی ،ماست ، میوه و سبزیجات می باشد (از غذای چرب دوری کنید ) توجه داشته باشید این توصیه از رژیم(BRAT) که پزشکان توصیه می کنند (موز، برنج ،سیب و نان تست) برگرفته شده است.
از رژیم BRAT بسیار استقبال شده است اما ما آن را پیشنهاد نمی کنیم به دلیل اینکه فاقد مواد مغذی حیاتی میباشد مثل پروتئین ها همانطور که ویلیام جان کوکران می گوید.
مطالعات نشان میدهد که معرفی دوباره ی یک رژیم غذایی استاندارد پس از بروز علائم حاد میتواند دوره ی بیماری کودک را تا یک نصفه روز کوتاه کند به دلیل اینکه مواد مغذی لازم برای سیستم در مقابل عفونت ها را بازیابی می کند. از طرف دیگر، اگر کودک شما مواد مغذی لازم بدن خود را از دست داده است به دلیل اینکه بیماری شان اشتها را از بین برده است. نگران نباشید فقط مطمئن شوید که او را هیداراته نگه دارید.
چگونه میتوان کودک را در برابر مسمومیت غذایی حفظ کرد؟
حقیقت این است که حفظ کودک از باکتری مولد مسمومیت غذایی امکان پذیر نمی باشد. اما شما میتوانید کودک خود را از مواجهه با مسمومیت مواد غذایی با استفاده از فعالیت های مناسب آماده سازی غذا در خانه کاهش دهید.
این موارد را امتحان کنید:
همیشه دست های خود را با اب ولرم و صابون قبل از آماده سازی غذا، توالت رفتن یا عوض پوشک کودک شستشو دهید. حتما دست های کودک خود را نیز بشویید.
قبلا از پختن گوشت، مرغ و ماهی آنها را کاملا بشویید و تمام کف اشپزخانه را بعد از آن با آب داغ و کف آلود بشویید.
هرگز غذای پخته شده مثل استیک را در بشقاب یا تخته برش که غذای خام را در برگرفته قرار ندهید.
مواد غذایی را در یخچال فریزر کنید نه در پیشخوان و یا سینک. هرگز گوشت، مرغ یا ماهی را که به صورت خام بیش از یک یا دو روز فریزر شده است نخورید.
هرگز از غذایی که بو و شکل نامطبوع دارد استفاده نکنید.
هرگز از غذای تاریخ مصرف گذشته و غذای بسته بندی شده ای که مهر و موم شکسته دارد استفاده نکنید.
مطمئن شوید که غذا به خوبی پخته شده است. از دماسنج های مخصوص گوشت استفاده کنید: گوشت گاو باید حداقل 160 درجه ی فارنهایت، گوشت مرغ حداقل 180 درجه ی فارنهایت و ماهی 140 درجه ی فارنهایت حررات دهید.
وقتیکه غذا را دوباره حررات دادید حتما حررات دادن آن را به طور کامل انجام دهید. (فقط آن را گرم نکنید).
غذای گرم را گرم و غذای سرد را سرد نگه دارید قبل از اینکه آن را مصرف کنید.
هرگز به کودک خود آب میوه یا پنیر غیر پاستوریزه ندهید.
گوشت و ماهی خود را از فروشگاههای معتبر خریداری کنید.
اگر میتوانید تولید آن را خود انجام دهید و دستور العمل کنسرو کردن آن را به دقت دنبال کنید.
وقتی که به خارج از کشور مسافرت می کنید غذای تازه، پخته شده و گرم مصرف کنید نه سبزیجات و میوه ی پوست کنده- و آبی که جوشانده شده بیاشامید.
هرگز به کودک زیر یک سال عسل یا شربت کارو ندهید زیرا این امر میتواند او را در معرض بوتولیسم قرار دهد.
اگر کودک شما از پستانک تغذیه می کند دستور العمل های آماده سازی و نگهداری آن را به خوبی انجام دهید.
تهیه و تنظیم : توپ تاپ