خبرگزاری فارس: واژه خاورمیانه نخستین بار در 1281 شمسی/ 1902 میلادی توسط یک آمریکایی به نام «آلفرد تایر ماهان» برای توصیف منطقه بین خاور دور و نزدیک به کار رفت.

تحقیق درباره خاورمیانه

منطقه ای است که در آن سرزمین های میان دریای مدیترانه و خلیج فارس را شامل میشود. بخشی از آفریقا، اوراسیا شامل میشود. به طور کلی بخش هایی از آسیا و در بعضی موارد معدود شامل آفریقای شمالی نیز میشود. در این ناحیه گروه های متفاوت اعم از فرهنگ و نژاد عربی، بربری، ترکی، اسرائیلی، کردی و آسوری شامل میشود. زبان های اصلی در خاورمیانه نیز شامل فارسی، عربی، ترکی، کردی، عبری و آسوری است.

منطقه ای استراتژیک از نظر جغرافیایی و انرژی است و حدود 56.6 درصد از نفت کره ی زمین در این منطقه صورت گرفته است.

در برخی زمینه ‌ها واژه بسط یافته خاورمیانه به تازگی شامل کشورهای افغانستان، پاکستان، قفقاز، آسیای مرکزی و آفریقای شمالی شده ‌است که علاوه بر آنچه یاد شد زبان اردو و پشتو را نیز در بر می‌ گیرد.

تعریف خاورمیانه

در کتاب های مرجع و در اصطلاح عامیانه خاورمیانه را ناحیه در جنوب غرب آسیا و در کشور های ایران و مصر معرفی شده است. بخش بیشتر کشورهای آفریقای شمالی به جز صحرای سنا جزء خاور میانه محسوب میشود. کشورهای شمال آفریقا از قبیل لیبی، تونس و مراکش بر خلاف خاور میانه، در رسانه ‌های عمومی کشورهای آفریقای شمالی خوانده می‌ شوند.

تاریخ

از نخستین خاستگاه های تمدن جهان را خاورمیانه میگویند. از لحاظ باور و آیین های سنن و قدیمی از همین منطقه برخاسته شده است. نخستین یافته ‌های آدمی در اینجا بوده ‌است، حتی نخستین قانون های جهان در این مناطق چندین هزار سال پیش نوشته شده است و از قرن بیستم به بعد این منطقه در جهان مورد توجه قرار گرفت و از نظر استراتژیک، اقتصاد، سیاسی و فرهنگی مورد توجه همه قرار گرفت. در این منطقه شما شاهد منبع بزرگی نفت هستید که بزرگترین ثروت این مناطق است. زادگاه ادیان مهم و متفاوتی چون زرتشگری، مسیحیت، یهودیت، بهایی و اسلام است.

مرزها

مرز مشخصی برای کشورهایی که شامل خاور میانه است، وجود ندارد. به طور کلی کشورهای این منطقه عبارتند از: اردن، امارات متحده عربی، ایران، بحرین، ترکیه، سوریه، عراق، عربستان سعودی، عمان، قطر، کویت، لبنان، مصر، یمن و کشور اسرائیل و سرزمینهای خود گردان فلسطینی که دربر گیرنده ی کرانه باختری رود اردن و نوار غزه است.

در کشورهای غربی نیز از لحاظ تاریخی و فرهنگی نیز شامل خاور میانه است و شامل این کشور ها میباشد: الجزایر، تونس، لیبی و مراکش. در این میان سودان نیزی جزء این کشور ها نیز به حساب می آید. کشور های آفریقایی موریتانی و سومالی نیز زیر مجموعه این منطقه است. ترکیه و قبرس نیز از لحاظ جغرافیایی شامل این مناطق میباشد ولی با این حال خود را بخشی از اروپا میدانند. ایران را مرز شرقی خاور میانه می ‌انگارند، البته گاهی افغانستان را نیز از کشورهای این بخش بندی به شمار می‌ آورند.

اروپا محوری

برخی از واژه ی اروپا محوری انتقاد میکنند و آن را مناسب این منطقه نمیدانند. منطقه تنها از دید اروپای غربی، در مشرق واقع شده است، در صورتی که همین منطقه برای یک هندی منطقه ‌ای غربی و برای یک روسی در جنوب واقع شده ‌است.

اصلاح خاور میانه بعد از جنگ جهانی کاربردی تر شد و در سرزمین های ایران، افغانستان، آسیای مرکزی و قفقاز عمومی تر است و تا قبل آن به این مناطق خاور نزدیک میگفتند. همچنین اصطلاح خاور  دور به کشورهای شرق آسیا نظیر چین، ژاپن، دو کره، هنگ ‌کنگ، تایوان و غیره اطلاق میشد

اصطلاح خاور نزدیک دیگر از سال 1918 با نابودی امپراطور کاربرد نداشت. با این وجود استفاده از کلمه خاور نزدیک توسط برخی رشته های دانشگاهی مانند باستان شناسی و تاریخ کهن زنده شد. در فرانسه و انگلیسی کلمه خاور میانه باب شد و از آن استفاده بیشتری کردند. زبان فارسی نیز در دهه ‌های گذشته همین اصطلاح اروپا محور را بی‌ چون ‌و چرا و بدون در نظر گرفتن دیدگاه خود در این باره که اصطلاح «آسیای باختری» را برای این مفهوم مناسب تر میسازد به بطور مستقیم از فرانسوی و انگلیسی کپی کرده است.

معانی های متفاوت

معنای هر کدام از این کلمات خاور نزدیک و خاور دور در هریک از زبان ها چه انگلیسی چه فارسی فرق دارد. به دو معنای آن در ویکی پدیا دقت نمایید تا متوجه تفاوت های معنایی آن شوید.

 اصطلاحات مشابه

اصطلاح خاورمیانه شناسنده  منطقه ‌ای فرهنگی است، در نتیجه مرز مشخصی برای آن وجود ندارد. به‌ طور کلی کشورهای این منطقه عبارتند از:

• اردن
• اسرائیل
• امارات متحده عربی
• ایران
• بحرین
• ترکیه
• فلسطین
• سوریه
• عراق
• عربستان سعودی
• عمان
• قطر
• کویت
• لبنان
• مصر
• یمن

نواحی خاورمیانه

• قفقاز - گرجستان، آذربایجان، ارمنستان
• فلات ایران
• آناتولی - ترکیه
• دریای مدیترانه - قبرس
• شبه جزیره عربستان، نگاه کنید به: حاشیه خلیج فارس - عربستان سعودی، قطر، امارات متحده عربی، عمان، عراق، بحرین، یمن
• خاور - اسرائیل، اردن، سوریه، لبنان، فلسطین، شبه جزیره سینا

اقتصاد

یک منبع انرژی برای جهان به شمار میرود و آن هم وجود ذخایر نفت است و در کشورهای عربستان، ایران، عراق، کویت، امارات متحده عربی شما شاهد این ثروت عظیم هستید و غنی از گاز طبیعی است. ایران و قطر اولین و دومین کشور از ذخایر گاز های طبیعی است و بهترین اقتصاد در این کشور ها در خاور میانه میباشد. اقتصاد کشورهای نفت خیز خاورمیانه بیشتر تک محصولی بوده  و به صادرات نفت وابسته است. یمن یکی از کشورهای فقیر در این منطقه محسوب میشود.

نتیجه گیری:

امروزه خاورمیانه را به اشتباه میشناسند و باید ان را بر اساس رویکرد های علمی و مبتنی بر واقعیت کشور های اسلامی احساس میشود.

در یک سوی محدوده اروپا تعیین شده و در سوی دیگر آسیا قرار میگیرد. بر اساس باور غلط آنچه امروز میشناسند باید خاور نزدیک بنامیم.

تهیه کننده : توپ تاپ